Tien mythes over het brein

Er wordt heel wat 'geroeptoeterd' als het gaat om de werking van het brein. Zo blijkt de werking van het brein van mannen en vrouwen niet van elkaar te verschillen, en is motivatie wel weer van invloed op het functioneren van ons brein.

Ik houd me niet intensief bezig met het brein. Ik volg berichten op een afstand. Ik vind de aandacht ervoor in relatie tot leren wel eens overdreven. Bovendien is het belangrijk om het kaf van het koren te scheiden. Dat blijkt wel uit de bijdrage Top Ten Myths About The Brain. Dankzij betrekkelijk nieuwe technologieën weten we gelukkig steeds meer over het brein.

1. We zouden maar tien procent van onze breincapaciteit gebruiken. Niets is minder waar. Zelfs bij de meest eenvoudige taken is een groot deel van het brein actief, zo laten scans zien. Bovendien kan een kleine beschadiging al grote gevolgen hebben. Wel gebruiken we ons brein lang niet altijd optimaal. Dat heeft onder meer te maken met motivatie.
2. We zouden bepaalde, dramatische, herinneringen ons na lange tijd nog herinneren. Ook dat blijkt niet het geval. Ook bij gebeurtenissen zoals de aanslag op de Twin Towers blijken we belangrijke details op termijn te vergeten, terwijl we incorrecte details aan gebeurtenissen toekennen.
3. Na veertig jaar zou ons geheugen achteruit gaan. Dat is ook maar deels het geval. Ouderen beschikken namelijk over een beter vocabulair en bijvoorbeeld over betere vermogens om conflicten te beslechten.
4. We blijken over meer zintuigen te beschikken dan zicht, smaak, gehoor, smaak en voelen. Wel over minder zintuigen dan dieren.
5. Het brein is niet te vergelijken met een computer. Emoties zetten de hersenen bijvoorbeeld onder druk. Dat is bij een computer niet het geval.
6. Het brein zou 'hard-wired' zijn. Ook dat blijkt maar zeer ten dele te kloppen. Neurowetenschappelijk onderzoek wijst juist op de plasticiteit van het brein. Zo is je brein in staat nieuwe verbindingen te leggen als je bijvoorbeeld viool leert te spelen. Of kunnen delen van je brein functies van andere delen in geval van beschadiging overnemen.
7. Een klap op je hoofd kan niet leiden tot volledig geheugenverlies.
8. Mensen hebben vaak geen flauw idee wat hen gelukkig maakt, terwijl dat wel vaak wordt aangenomen. Mensen blijken over het algemeen erg veerkrachtig als het gaat om het omgaan met tegenslagen.
9. Mensen zouden de wereld zien zoals die is. Ook dat klopt niet. Mensen zijn geen passieve waarnemers, maar zoeken naar patronen of proberen gebeurtenissen die voor meerdere uitleg vatbaar zijn conform eigen verwachtingen in te passen.
10. Sexeverschillen op het gebied van cognitie worden schromelijk overdreven. Veronderstelde sexeverschillen worden vooral veroorzaakt door de perceptie die we van verschillen tussen mannen en vrouwen hebben. Mannen komen dus net zo min van Mars, als vrouwen van Venus.