Kritisch denken is een bekwaamheid die door de eeuwen heen erg belangrijk is. Wellicht is kritisch denken binnen de post-industriële netwerksamenleving met zijn massa's informatie en interacties extra belangrijk geworden. Een belangrijke taak voor het onderwijs? Dat is maar de vraag als je de inleiding van de bijdrage Can critical thinking be taught in the classroom? leest.
De auteur denkt dat kritisch denken voor een deel een kwestie van natuurlijke aanleg is.
critical thinking may come easier to a person who is able to quickly assess and analyze his or her environment, as well as various types of data.
Technieken en tools kunnen helpen, maar voor een belangrijk deel is het ook een kwestie van attitude.
Even those with superior intellect and knowledge may sometimes be poor critical thinkers if they are unwilling to look beyond their own cognitive ability.
De auteur concludeert dat 'teaching critical thinking' vooral een kwestie van vorming is. Lerenden zouden bewust moeten worden van het belang hiervan, en zij zouden vooral technieken moeten toepassen.
Als je de rol van het onderwijs vooral beperkt tot 'kennisoverdracht', dan spelen onderwijsinstellingen inderdaad maar een beperkte rol in het ontwikkelen van bekwaamheden om kritisch te denken. Eigentijds onderwijs heeft echter een veel bredere opdracht. Feit is wel dat wat de Duitstaligen 'Bildung' noemen, vaak onterecht niet de aandacht krijgt die het verdiend.
This content is published under the Attribution 3.0 Unported license.
Naast technieken voor kritisch denken kan er al vanaf de onderbouw basisschool begonnen worden met filosofie (waarbij de vaardigheden van kritisch denken aan bod komen). Kritisch denken is uiteindelijk het vermogen (eigen) standpunten te kunnen evalueren, de (interne) dialoog te kunnen voeren en daarvan te leren. Hierbij is ook de theorie rond fixed en growth mindsets (Dweck) interessant, waarbij kritisch denken een belangrijk vermogen is voor de growth mindset. Kritisch denken lijkt er wat karig vanaf te komen de laatste tijd, door de politieke nadruk op (fixed mindset) toetsen vanaf een erg jonge leeftijd. Dat is tenminste wat ik als ouder van 2 basisschool leerlingen opmerk.
Eens te meer: geweldig dat je deze denkpiste doorgeeft – heel interessant trouwnes ook de reactie van mkeuter!
@mkeuter
Schiet me net te binnen dat ik onlangs Obama citeerde. Hij belicht een ander aspect van ‘fixed mindset’-toetsen:
http://janienbenaets.wordpress.com/2011/03/29/saai-onderwijs-volgens-obama-standardized-tests-make-education-boring/.