Onderwijsvernieuwing (on)mogelijk zonder ICT

Annette van Liere meldt dat het artikel dat zij en Henk Ritzen hebben geschreven voor de Gids beroepsonderwijs en volwasseneducatie is gepubliceerd. Deze bijdrage, Onderwijsvernieuwing (on)mogelijk zonder ICT staat gelukkig ook online. Van Liere en Ritzen willen in deze bijdrage antwoord geven op de vraag welke rol ICT vervult "bij het ontwerp van nieuwe dan wel contextrijke leeromgevingen in het middelbaar beroepsonderwijs".

Eerst beschrijven zij achtergronden van de ontwikkeling van competentiegericht onderwijs, zoals leerpsychologische inzichten en de net-generation. Aanhangers van de Commissie Dijsselbloem zullen hier kritische noten missen. Vervolgens gaan zij in op competentiegericht onderwijs. Van Liere  en Ritzen geven hierbij onder meer aan dat er geen sprake is van consensus over wat onder het begrip ‘competentie’ verstaan wordt. Dit deel van het artikel vind ik trouwens verwarrend, met name hun link naar de oratie van Greetje van der Werf en het ‘nieuwe leren’.

Vervolgens beschrijven Annette van Liere en Henk Ritzen hoe ICT competentiegericht leren kan helpen vormgeven, en geven zij aan dat de implementatie van ICT binnen het onderwijs versnelling behoeft. Zij concluderen dat ICT geleidelijk aan (maar langzamer dan verwacht) een rol begint te spelen bij de onderwijsinnovatie in het MBO. Dit komt volgens de auteurs met name doordat docenten het moeilijk vinden om ICT te integreren in de curricula, en in de onderwijspraktijk. Zij worden hierbij onvoldoende ondersteund, en hebben onvoldoende tijd om zich hierop voor te bereiden (werkdruk). Bovendien, schrijven Van Liere en Ritzen, is geen sprake van gezamenlijke activiteiten waarbij docenten elkaar kunnen ondersteunen, en beschikken instellingen niet over beleid dat gericht is op integratie van ICT in het onderwijs. 

Het artikel bevat nog enkele andere redenen die momenteel belemmeren dat ICT soepel en voortvarend binnen het onderwijs wordt geïntegreerd. Wat mij betreft had deze paragraaf trouwens wat meer gestructureerd geordend kunnen worden. Verder zijn Annette en Henk wat mij betreft hier niet volledig. Ik mis bijvoorbeeld de reden dat technologie niet altijd gebruikersvriendelijk en betrouwbaar is. Of dat docenten van mening zijn dat je met ICT niet op een goede manier kunt leren (om maar één van de weerstanden te noemen, die ik in deze paragraaf mis).

In hun conclusie pleiten zij er voor dat het onderwijsmanagement meer aandacht moet besteden aan de integratie van ICT in het onderwijs. E-learning moet de status krijgen van een bedrijfskritisch proces, stellen zij. Zij zijn bang dat digital natives afhaken als het onderwijs onvoldoende gebruik maat van ICT binnen leerprocessen. Wat mij betreft behoeft deze opvatting nuance. Jongeren die deel uit maken van de net-generation willen namelijk lang niet altijd ook met behulp van ICT leren.