Héél lang geleden heb ik volwasseneneducatie gestudeerd, als specialisatie van pedagogische wetenschappen. En vandaag de dag houd ik me bezig met (t)e-learning. In Characteristics of Adult Learners with Implications for Online Learning Design van Kathleen Cercone worden beide terreinen met elkaar verbonden.
This article discusses andragogy, an important adult learning theory, and reviews three other adult learning theories: self-directed learning, experiential learning, and transformational learning. During this discussion, the theories are examined for the ways in which they may be applied to the design of online learning environments. In addition, the characteristics of adult learners are examined, and an analysis of how these characteristics influence the design of an online learning environment is presented. Recommendations follow regarding how to design an online classroom environment while considering the application of adult learning theories.
De informatie over andragogie is voor mij één grote a-ha gebeurtenis. Wat mij weer eens opvalt is hoe zeer -vaak oude- theorieën over het leren van volwassenen voor een groot deel overeenkomen met eigentijdse opvattingen over leren in het algemeen (de lerende centraal, activerende didactiek, aansluiten op eerdere ervaringen, leren moet betekenisvol zijn, enzovoorts). Uiteraard zijn er ook verschillen, bijvoorbeeld wat betreft de mate waarin volwassen lerenden meestal intrisiek gemotiveerd zijn om te leren en jongeren lang niet altijd. Ook beschikken volwassenen uiteraard over veel meer ervaring, waar bij het leren rekening gehouden moet worden.
Een belangrijke conclusie van Cercone met betrekking tot (t)e-learning is daarom dat elke volwassen lerende uniek is, en zo ook benaderd zou moeten worden. Verder moet men zich realiseren, schrijft Cercone, dat volwasseneneducatie draait om veranderen.
Supporting learners as they go through these changes and allowing and helping reflection require the instructor to act as a facilitator rather than a lecturer, allowing students to experience discovery as part of the learning process.
Tip: lees ook de appendix met didactische tips. Ook als je niet met volwassenen werkt.
This content is published under the Attribution 3.0 Unported license.
Wat een prettig leesvoer weer Wilfred. Dit is het soort informatie die ik graag tijdens mijn lerarenopleiding had gekregen. Dan was ik waarschijnlijk op een heel andere manier begonnen op de vavo-school waar ik werkzaam ben.
Ik lees in je artikel volwasseneneducatie gemakshalve even als professionalisering. Na- en bijscholers zijn zich lang niet altijd bewust van de manier waarop volwassen professionals (kunnen en/f willen) leren. Aan de andere kant is het m.i. ook lang niet altijd zo dat volwassenen per se intrinsieker gemotiveerd zijn dan jongeren. Dat ging weliswaar op voor de traditionele vavo-doelgroep (zoals destijds de ‘moedermavo’). Maar als je dus in jouw artikel volwasseneducatie even leest als ‘docentprofessionalisering’ dan verschilt de intrinsieke motivatie om te leren (of professionaliseren) van volwassenen volgens mij weinig van die van jongeren.
Dat hangt wellicht ook wel samen dat het leren van docenten vaak samenhangt (móet samenhangen) met veranderen; veranderen van rol, een verandering van de organisatie van het onderwijs, van de school, het veranderen van het soort leerling waar docenten mee om moeten kunnen gaan, het veranderen van (het belang van) de inhoud van hun schoolvak, etc. Met al die verandering moeten zij leren omgaan. En daarvan heeft de ervaring geleerd dat het onderwijs een beetje moe is geworden. Veel innovatie, en zeker als die samenhangt met (t)e-learning, roept weerstanden op en dat is niet de beste omstandigheid voor leren.
Ik weet uit eigen ervaring dat het ontwerpen van een goed professionaliseringstraject een uitdagende onderneming is, waarbij het inderdaad de kunst is recht te doen aan de individuele ervaring van de betrokken docenten. Pas als een docent het idee heeft te leren wat hij/zij nodig heeft, krijg je een positief leereffect. Mijn ervaring is dat individuele begeleiding en kleinschalige, kortlopende en praktijkgericht leertrajecten vaak maken dat docenten wel geneigd zijn actief te leren en een innovatie (en de daarmee samenhangende verandering) te adopteren.
De conclusie dat je elke lerende volwassene als uniek moet beschouwen, lijkt me dan ook bijna voor de hand liggend. Anderzijds is dat een conclusie die voor elke lerende op zou moeten gaan en dus zouden we moeten proberen elke vorm van scholing of onderwijs daarop in te richten. Een schier onmogelijke opdracht natuurlijk voor al die docenten, maar daar ligt toch uiteindelijk de professionele uitdaging. Een die vraagt van docenten hun rol te veranderen en hun blik meer te richten op de lerende en minder op zichzelf of de leerstof (overigens geldt dat ook voor alle na- en bijscholers). Dat (t)e-learning daar een grote bijdrage aan zou kunnen leveren, ligt zeer voor de hand natuurlijk.
@Fons: dank voor je uitvoerige reactie. Je hebt gelijk dat volwassenen niet altijd intrisiek gemotiveerd zijn. Als zij verplicht moeten leren (bijv. bij compliancy based learning, dwz veranderende wet- en regelgeving verplicht tot leren), dan is van intrinsieke motivatie vaak geen sprake.