Haal zo veel mogelijk uit je bezoek aan de Online Educa in Berlijn (en wat verwacht ik er dit jaar van)

De volgende week vindt de dertigste editie van de Online Educa Berlijn plaats. In deze blogpost geef tips op basis van mijn vele bezoeken aan de OEB die je helpen meer te halen uit deze conferentie. Verder ga ik ook in op de verwachtingen die ik van deze editie heb.

De volgende week vertrekken diverse Nederlanders en Vlamingen die werkzaam zijn op het gebied van leren en ontwikkelen en onderwijs naar de Online Educa in Berlijn. De Online Educa kent heel veel sessies, rond diverse thema’s. De organisatie maakt gebruik van diverse formats. Zeer veel  sprekers leveren een bijdrage.

Daarnaast is er een omvangrijke beurs waar je uren over kunt dwalen. Op woensdag zijn er pre-conferences. Daar moet je vaak extra voor betalen. Deze zijn wel vaak de moeite waard. De eerste officiële dag duurt tot half acht en is erg intensief.

Tips

• Formuleer vooraf vragen waarop je een antwoord wilt krijgen. Wil je rond een bepaald thema sessies volgen? De officiële congresthema’s zijn breed geformuleerd thema’s. Je kunt ook tracks volgen. Zoek in de agenda op thema maar ook op format.
• Selecteer sessies op spreker. Check op de website bij Conference > Speaker wie er allemaal spreekt (of voorzit). Als je online publicaties op dit terrein volgt, dan komen bepaalde namen je vast bekend voor (zoals Donald Clark, Donald Taylor, Gilly Salmon of Julie Dirksen). De kwaliteit van de sessie wordt voor een groot deel daar door bepaald. Verder heb je verschillende typen sprekers. Je hebt meer academische sprekers, praktijkmensen uit het onderwijs en bedrijfsleven en adviseurs/consultants. Deze laatste groep houdt overigens niet persé een commercieel verhaal.
• Selecteer sessies op organisatie. Er zijn bekende onderwijsinstellingen bij, onderzoeksinstituten en grote bedrijven. Pas op voor commerciële sessies (van leveranciers). Ik heb daar positieve maar ook negatieve ervaringen mee (reclame).
• Download de MyOEB 2024-app. Deze is erg handig voor het maken van een planning. Wacht niet tot in de trein met het maken van een planning. Een aantal sessies zit op dit moment al vol. Let op: leveranciers gebruiken deze app om afspraken met je te maken.
• Het mooie van de OEB is dat er sprekers zijn uit verschillende onderwijssectoren, uit het bedrijfsleven, overheid, defensie, zorg en non-profit. Je hebt dus alle gelegenheid om ook eens over de schutting van je eigen sector te kijken. Maak daar ook gebruik van. Vraag je wel steeds af welke lessen jij kunt leren van de ervaringen uit andere sectoren. Let ook eens op de drijfveren van andere organisaties om met technology enhanced learning aan de slag te gaan.
• Een ander pluspunt van de OEB is dat sprekers en deelnemers uit zeer veel verschillende landen afkomstig zijn. Je kunt dus ook eens ervaren hoe ontwikkelingslanden aan de slag zijn met technology enhanced learning. Dat zet je best wel met beide benen op de grond. Tegelijkertijd lopen zij vaak tegen heel andere zaken aan dan wij (zoals connectiviteit).
• Ik leer het meeste van ervaringen uit Nederlandstalige, Scandinavische en Angelsaksische landen (Australië inclusief). Soms ook van sprekers uit landen als Zwitserland, Oostenrijk, en Zuid-Afrika.
• Ga naar het Online Educa Debat. De vorm is het Lagerhuis-debat. Het debat is meestal inhoudelijk en leuk. De stelling van dit jaar luidt vertaald: “Dit Huis is van mening dat het verzamelen, opslaan en gebruiken van niet-essentiële gegevens over studenten sterk moet worden beperkt”. Vermoedelijk gaat een deel van het debat over wat “niet-essentiële gegevens” zijn.
• Bezoek op donderdagmiddag de sessie ‘Chatbots in the Classroom to Revolutionise Student Engagement‘ en op vrijdag aan het eind van de dag ‘The Trend is Your Friend’. De eerste sessie mag ik voorzitten. De tweede sessie verzorg ik mee. Beiden zijn -schrijf ik heel objectief- zeker de moeite waard.
• Sinds een aantal jaren modereert Inge de Waard op woensdag aan het eind van de dag een ‘learning battle’. Deel in drie minuten een belangrijke geleerde les (of luister naar anderen).
• Maak van je deelname een leersafari. Een leersafari is een innovatieve manier van leren die ook tijdens congressen en conferenties kan worden toegepast. Bij een leersafari voeren deelnemers verschillende leeractiviteiten uit terwijl zij participeren in een ‘event’. Organiseer bijvoorbeeld met collega’s een leersafari. Of kijk in je netwerk wie in Berlijn aanwezig is, en wie belangstelling heeft om samen met je op leersafari te gaan. Gebruik ontbijt, lunch en borrel om ervaringen te delen. Verwerk de sessies actief. Maak aantekeningen, maak mindmaps, deel via Mastodon de belangrijkste geleerde lessen (hashtag #OEB24) en gemaakte opmerkingen, blog, maak dagelijks een korte vlog met geleerde lessen, maak met collega’s een podcast. Heeft je organisatie bijvoorbeeld een ICTO-blog? Kijk dan of je die kunt gebruiken om ervaringen te delen. Door zelf zaken actief te verwerken, leer je absoluut het meest. Deel wat je hebt geleerd, niet waar je naar toe gaat.
• Maak je eigen bingokaart. Ik heb een weer bingokaart gemaakt met termen waarvan ik verwacht dat ik ze tijdens de Online Educa zal horen. Het gaat daarbij om allerlei begrippen, ook om bewezen onzin. Gebruik deze bingokaart als je sessies bezoekt. Je kunt deze kaart als  pdf-bestand downloaden of online gebruiken. As je een term hoort, kruis je deze op de kaart aan. Welke termen worden het meest genoemd? Wat betekenen ze? Zijn de begrippen ook relevant voor jouw organisatie? Krijg je er op korte termijn mee te maken (komend jaar), op langere termijn of zijn het hypes/mythes? En waarom denk je dat? Welke reisgenoten hebben het eerste de kaart vol?
• De OEB heeft ook een grote beurs. Plan ook tijd in om deze beurs te bezoeken, bijvoorbeeld door een sessieronde over te slaan. Scan welke nieuwe initiatieven/leertechnologieën/concepten je tegenkomt, die je nog niet kent? Ontbreken marktpartijen die je normaliter wel op beurzen ziet? Zijn bepaalde marktpartijen extra prominent aanwezig? Je krijgt zo ook zicht op trends en ontwikkelingen. Stel je in elk geval een aantal vragen die je via een bezoek aan de beurs beantwoord wilt hebben.
• Houd er rekening mee dat de internetverbinding, vooral de eerste dag, niet altijd even stabiel en betrouwbaar is. Meer dan 2000 deelnemers zullen vaak met meerdere devices proberen online te gaan. Nederlanders kunnen gelukkig hun eigen databundel zonder extra kosten in Duitsland gebruiken.
• Volg op op social media de hashtag #OEB24.
• Durf gerust eens een sessieronde over te slaan. Niet om boodschappen te doen bij het nabijgelegen KaDeWe, maar om informeel kennis uit te wisselen of -zoals gezegd- om de beurs te bezoeken.
• De sessieruimtes zijn vrij krap. Je zit dicht bij elkaar. Als je dus tijdens een sessie weg wilt lopen, dan ‘stoor’ je best veel deelnemers. Ga daarom aan de rand van de zaal zitten. Doe dat vooral als je van tevoren al het idee hebt, dat je de sessie vroeg zult verlaten.
• Het kan behoorlijk warm zijn in sessieruimtes, terwijl het buiten op straat behoorlijk koud kan zijn (een graad of 5). De afstanden tussen ruimtes kunnen ver zijn. Houd daar rekening mee bij de keuze van je kleding. Goede wandelschoenen zijn een ‘must’.
• Er zijn veel parallelsessies. Maar ook heel veel deelnemers. Als je persé naar een bepaalde sessie wilt gaan, wees er dan vroeg bij. Vooral op dag 1 zal het druk zijn. Via de app kun je al aangeven dat je naar een sessie wilt gaan.
• Als je niet naar een pre-conference, dan duurt de Online Educa Berlijn maar twee dagen. Benut die twee dagen optimaal. Sla dus geen ochtendsessie over omdat je de avond ervoor te laat in de Irish Pub bent blijven hangen…..
• Heb je nog geen hotel? Ik zit zelf in Schweizerhof. Dat ligt tegenover het Intercontinental. Een ander -en wat goedkoper- hotel op loopafstand is Pestana.
  In Silterhof ben ik de eerste jaren geweest (Kurfürstenstrasse). Dat was toen (bijna 20 jaar geleden) gedateerd. Verder is Crown Plaza ook prima (Nürnbergerstrasse).
  2525 ligt naast Intercontinental. Moet prachtig zijn (en prijzig), maar zit waarschijnlijk vol.
• Uit eten? Reserveer vooraf. Ik organiseer weer een etentje op donderdagavond. Voordat ik een oproep wilde doen wie mee wilde eten, had ik al veel aanmeldingen. Het etentje zit dus vol. Dat geldt mogelijk voor meerdere, populaire, restaurants. Enkele tips: Neni (tegenover de Gedächtniskirche; prijzig geworden), restaurant Loggia (bij de Wittenbergerplatz waar meer restaurants liggen, San Marino (Savignyplatz; ook hier liggen meerdere eetgelegenheden; denk ook aan de 12 Apostel). Het oorspronkelijke Café Einstein in de Kurfürstenstrasse bestaat helaas niet meer.
• Blijf je wat langer in Berlijn, dan donderdag en vrijdag? Berlijn is één van mijn favoriete steden. Bezoek de Nederlandstalige Berlijn Blog of WattedoeninBerlijn.nl. Of check mijn Tips voor een verblijf in Berlijn.

Mijn verwachtingen

Het is traditie dat ik aan de vooravond van de Online Educa vooruitblik op dit evenement. Om na afloop te reflecteren op mijn verwachtingen.

Dertigste editie

Er zal uiteraard stil worden gestaan bij het gegeven dat de OEB 30 jaar geleden voor het eerst plaatsvond. Zoals gezegd verzorg ik samen met anderen op vrijdagmiddag een sessie waarin we terugblikken op technologieën die drie decennia lang van invloed zijn geweest op leren, opleiden en onderwijs. Om vervolgens vooruit te blikken. Maar ik verwacht dat anderen ook zullen refereren aan 30 jaar OEB. De organisatie heeft bijvoorbeeld 30 professionals, jonger dan 30 jaar, uitgenodigd om deel te nemen.

Brace for Transformation: The Courage to Redefine Learning

Volgens de organisatie wordt de rol van leren en onderwijs steeds belangrijker in een tijdperk dat gekenmerkt wordt door klimaatverandering, wereldwijde conflicten en democratieën die onder druk staan. Volgens de organisatie vraagt dit wel om andere manieren van leren en onderwijs. Deze boodschap wordt al vele jaren, in steeds andere bewoordingen, verkondigd. Ik verwacht dat met name tijdens introducties en keynotes gepleit wordt voor het doen van ‘andere dingen’ (transformatie). De workshops zullen vooral gaan over: hoe kunnen we de dingen anders doen (verbeteren en vernieuwen)?

Generatieve AI: toepassingen en ervaringen

In 2022 ging het tijdens de OEB weliswaar over AI, maar niet over generatieve AI. ChatGPT werd toen enkele dagen na de OEB publiek beschikbaar gesteld. En sinds die tijd lijkt (generatieve) AI het enige thema te zijn dat professionals op het gebied van ’technology enhanced learning’ bezighoudt. Verleden jaar was (generatieve) AI zeer prominent aanwezig tijdens de OEB. Dat zal dit jaar niet anders zijn. Er zijn inmiddels meer ervaringen opgedaan, en er wordt meer op gereflecteerd. Dat zullen we merken tijdens deze OEB.

Oranje boven

Ik ben heel benieuwd naar het totaal aantal deelnemers aan de OEB. 2500 was ooit het maximum, als ik me niet vergis. De ‘Nederlandse delegatie’ is, ook dankzij het Npuls-programma, waarschijnlijk weer de meest omvangrijke. Mede daardoor komen de meeste deelnemers waarschijnlijk uit het onderwijs. Al hoop ik op een balans tussen de verschillende sectoren. Oorlogen, zoals die in Gaza en de Oekraïne, zijn overigens negatief van invloed op de deelname (net zoals economische crises en pandemieën).

Duurzaamheid en inclusiviteit

Terwijl in menig land regeringen worden samengesteld die weinig op hebben met duurzaamheid en inclusiviteit, zijn deze onderwerpen nog steeds actueel bij L&D-professionals en docenten. En terecht. Tijdens de OEB gaan verschillende sessies over dit thema. Ik ben benieuwd naar de toonzetting van de verschillende bijdragen.

Ethiek

Diverse bijdragen zullen waarschijnlijk stilstaan bij ethische aspecten bij het gebruik van leertechnologieën (learning analytics, AI, etc). Ik vrees alleen dat het vaak blijft bij het benoemen van zaken als bias, privacy, enzovoorts.

De lerende centraal

Ik verwacht dat diverse sprekers het weer gaan hebben over het centraal stellen van de lerende. Dat zal variëren van aandacht voor ‘student voices’, gepersonaliseerd leren of ‘learner-centric approaches’. De relatie met AI zal daarbij nadrukkelijk worden gelegd. In de praktijk valt dit nog best tegen.

Enorme diversiteit

Er wordt wat mij betreft nog te vaak gesproken over ‘een e-learning’. In mijn meest recente boek “Van start met e-learning in 60 minuten” beschrijf ik onder meer dat e-learning veel breder is dan de traditionele online module die je individueel bestudeert. Tijdens de komende editie van de OEB zul je veel merken van die diversiteit.

Usual suspects

Behalve de veronderstelde noodzaak tot verandering van L&D en onderwijs, komen nog een aantal thema’s steeds terug tijdens de OEB. Het gaat dan om thema’s die langdurig van belang blijven. Zoals de noodzaak van docentprofessionalisering, het belang van een leven lang ontwikkelen (al dan niet onder de noemer van upskilling), assessment, learning design of performance support. Dit zijn de ‘constanten’ van de OEB.