Navigeren door de Odyssee van leertechnologie (de jaren 2000-2010)

Tijdens de dertigste editie van Online Educa mag ik dit jaar samen met Gilly Salmon en een aantal moderatoren (waaronder Abboy Verkuilen en Dimitri van Dillen) een afsluitende sessie -met de titel The Trend is Your Friend– verzorgen. Daarin blikken we terug op dertig jaar ‘leertechnologie’, om vervolgens vooruit te blikken. In de aanloop hiervan zullen bij OEB Insights een aantal artikelen over dit thema verschijnen. Deze week verscheen deel 2: Navigating the Learning Technology Odyssey: The 2000s – Charting New Territories in Learning. In deze bijdrage zetten we de vergelijking met Odysseus’ reis voort.

The trend is your friendIn 1999 voorspelde John Chambers, CEO van Cisco, dat onderwijs via internet een enorme impact zou hebben, groter dan e-mail. Tijdens het nieuwe millennium werd de invloed van internettechnologie en connectiviteit op het onderwijs in elk geval steeds groter. Net zoals Odysseus onbekende zeeën trotseerde, bevonden docenten en lerenden zich in een snel veranderende technologische wereld vol kansen en uitdagingen.

De opkomst van technologieën zoals flash drives en Bluetooth (2000) maakte het mogelijk om data eenvoudiger te verplaatsen, waardoor fysieke opslagapparaten minder noodzakelijk werden. Cloud computing begon terrein te winnen. Bronnen en applicaties zouden altijd en overal beschikbaar zijn via een browser. Deze mobiliteit werd ondersteund door de introductie van 3G-netwerken en breedband (vanaf 2001). Dit maakte mobiele connectiviteit en snelle toegang tot informatie mogelijk. Tegelijkertijd waren in die periode er ook zorgen over het verlies van diepgang en face-to-face interactie in het onderwijs.

Daarnaast begonnen onderzoekers het terrein van digitaal onderwijs actief te verkennen. Dit leidde tot nieuwe academische disciplines. In 2001 werd Dr. Robert-Jan Simons benoemd tot hoogleraar Digitale Didactiek aan de Universiteit Utrecht, en Gilly Salmon in 2004 tot hoogleraar E-learning en leertechnologieën aan de Universiteit van Leicester. Deze stappen waren illustratief voor de groeiende aandacht voor de invloed van technologie op leren en doceren.

Sociale media zoals MySpace (2003), Facebook (2004) en Twitter (2006) introduceerden nieuwe mogelijkheden voor informele leernetwerken en zelfgeorganiseerde leeromgevingen. Mensen konden kennis en ervaringen delen op manieren die vergelijkbaar waren met de uitwisseling van ideeën tussen verschillende culturen. Ook zoekmachines zoals Google en platforms als YouTube (2005) bevorderden het delen van informatie. Tegelijkertijd waren er ook twijfels over het gebruik van deze technologieën voor sociale interactie. Zoals de de te vroeg overleden Jay Cross het immers stelde tijdens de OEB van 2006: “the best technologies for learning are conversations and beer”.

In 2002 startte MIT OpenCourseWare. Het idee van vrije toegang tot onderwijsmateriaal groeide uit tot de Open Educational Resources (OER)-beweging en bereidde de weg voor Massive Open Online Courses (MOOCs). De eerste MOOC, Connectivism and Connective Knowledge, werd in 2008 aangeboden door Stephen Downes en George Siemens. MOOCs werden gezien als een manier om onderwijs te democratiseren, hoewel ze ook vragen opriepen over de kwaliteit van online leren.

Platforms zoals YouTube en iTunes U (2007-2021) zorgden voor een breed scala aan educatieve video’s. Dit verrijkte het onderwijs verrijkte met multimedia. Khan Academy (2008) droeg hieraan bij door gratis toegang te bieden tot lesmateriaal. In deze periode luidde de iPhone (2007) ook een nieuw tijdperk in van mobiel leren met behulp van apps, video’s en interactieve middelen. Ondanks het enthousiasme voor deze flexibiliteit, was er bezorgdheid over het verdwijnen van structuur en gemeenschapsgevoel die het traditionele onderwijs biedt.

De jaren 2000-2010 leiden kortom tot een nieuw tijdperk waarin technologie leren mobiel, sociaal en verbonden maakte. Onderwijsinstellingen moesten vaak hun koers veranderen en zich aanpassen aan dit nieuwe landschap. Deze ontwikkelingen legden een basis voor toekomstige innovaties, maar riepen ook vragen op over de balans tussen flexibiliteit en het behoud van traditionele krachtige kenmerken van het onderwijs. Deze digitale ‘odyssee’ daagde zowel docenten als lerenden uit om nieuwe wegen te bewandelen, met een blik op verdere ontdekkingen en mogelijkheden.

This content is published under the Attribution 3.0 Unported license.

Delen

Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *