De kracht van open delen (en een mooi voorbeeld dat hopelijk doet volgen)

Volgens oud-Onderwijsminister Ingrid van Engelshoven is een kennissamenleving gebaat bij vrije uitwisseling van informatie. Daarom ambieert ons land dat 100% van de Nederlandse wetenschappelijke publicaties open access is. Volgens mij is het echter ook van belang dat we andere vormen van kennis open delen. In deze blogpost beschrijf ik het belang en geef ik een voorbeeld van Hogeschool Arnhem-Nijmegen waar medewerkers, die zich bezig houden met leren en werken met ICT, dit actief doen.

Ik probeer zelf al vele jaren kennis open te delen. Dat is eigenlijk begonnen toen ik eind 1995 bij het toenmalige BVEnet ging werken en we probeerden via de website relevante bronnen en ervaringen met betrekking tot internettechnologie en onderwijs te delen. Ik ben daarna een eigen website begonnen, en sinds iets meer dan twintig jaar een weblog die het delen van kennis aanmerkelijk vergemakkelijkte. Ik deel ook mijn presentatie via Slidehare, werk weleens mee aan podcasts en vindt het ook prima als organisaties presentaties opnemen en (publiek) delen.

Voordelen van het open delen van kennis zijn wat mij betreft met name:

• Netwerkvorming. Als je open kennis deelt dan groeit je netwerk. Je leert mensen kennen die ook kennis delen, onder meer te reageren op jouw bijdragen. Dit kan weer leiden tot nieuwe kennis, samenwerking en vaak indirect ook tot opdrachten. Voor organisaties kan het effect ook zijn dat je hierdoor makkelijker aan nieuwe medewerkers komt.
• Innovatie en creativiteit. Open delen van kennis stimuleert innovatie. Het kan leiden tot nieuwe ideeën en inzichten die kunnen helpen bepaalde vraagstukken op te lossen. Het publiceren van wetenschappelijke kennis kent een lange doorlooptijd. Praktijkkennis kun je sneller delen zodat je ook sneller kunt inspelen op actuele ontwikkelingen.
• Efficiëntie. Je kunt meer doen in minder tijd omdat je sneller nieuwe kennis en inzichten opdoet, en doordat je kunt voortbouwen op kennis van anderen. Persoonlijk krijg ik bijvoorbeeld boeken opgestuurd (om te reviewen) of gratis toegang tot congressen (om er verslag van te doen). Ik bespaar daarmee geld, al kost het me wel tijd.
• Betere toegankelijkheid. Het open delen van kennis maakt deze kennis ook toegankelijk voor degenen die minder mogelijkheden hebben om bijvoorbeeld naar congressen te gaan.
• Het open delen van kennis draagt bij aan naamsbekendheid en een sterkere reputatie. Organisaties worden daarmee ook aantrekkelijkere werkgevers voor hun aankomende en zittende werknemers.

Uiteraard weet je als professional welke kennis je welk en niet kunt delen. En wordt hier dan geen misbruik van gemaakt? Ik heb in de vele jaren dat ik informatie deel, één keer meegemaakt dat een medium een blogpost overnam zonder bronvermelding. Dat werd echter snel gecorrigeerd nadat men er door mensen uit mijn netwerk op werd aangesproken.

Hogeschool Arnhem-Nijmegen: leren en werken met ICT

Onlangs nam ik tijdens de SURF Onderwijsdagen deel aan twee sessies van de Hogeschool Arnhem-Nijmegen. Daarbij viel mij op dat zij ontwikkelde materialen ook vrij deelden. Via deze website vind je informatie over online en blended onderwijs, AI, toetsing en meer. Op het videoportaal van de HAN kun je presentaties en kennisclips zoeken, bijvoorbeeld over blended learning of ChatGPT. Of check eens deze vrij toegankelijke cursus over de onderwijskundige gevolgen van ChatGPT.

Ik vind dit een sterk voorbeeld dat navolging verdient. Niet alleen publiek gefinancierd wetenschappelijk onderzoek zou vrij toegankelijk moeten zijn, maar ook publiek gefinancierd praktijkonderzoek, met publieke middelen gefinancierde educatieve bronnen en ondersteuningsmaterialen.