Vandaag is de negenentwintigste editie van de Online Educa officieel gestart gegaan, met ongeveer 2000 deelnemers uit veel landen van elk werelddeel (de Noord- en Zuidpool uitgezonderd). Nederland heeft weer de grootste vertegenwoordiging. Drie sprekers mochten onder leiding van Donald Taylor reflecteren op de toekomst van leren, opleiden en onderwijs.
Eric Sheninger, CEO van Aspire Change EDU, vroeg zich af wat disruptief denken betekent voor het voorbereiden van lerenden op de toekomst. Hij benadrukte het belang van docenten voor de ontwikkeling van lerenden. We moeten volgens hem wel af van de bestaande manieren van werken. We moeten conventionele wijsheid uitdagen. Mensen houden echter niet van veranderen. Het is prima om hulp te vragen, om iets niet te weten. We moeten wel innovatieve oplossingen voor authentieke problemen bedenken. Elke lerende heeft de potentie van grootheid en docenten moeten die aanboren. Sheninger benadrukte relevantie, betekenisvolheid. Lerenden weten dan waarom ze iets moeten leren. Uitdagende problemen zouden startpunt moeten zijn, evenals kritisch denken.
En wat zegt onderzoek over leren? Daarbij verwees hij naar bekende didactische principes. Die volgens hem gefaciliteerd kunnen worden met technologie. Technologie heeft echter ook beperkingen. Verder benadrukte hij zes dimensies van kritische denkers en het belang van ervaringen die lerenden helpen te overleven in een disruptieve wereld. Volgens deze spreker moet je onderwijs daarom personaliseren, en af stappen van één en hetzelfde curriculum voor alle lerenden. Wat hebben zij nodig en wanneer en waar zij moeten leren (pace, choice, path, place, voice).
AI kan helpen wat we doen te verbeteren, en dat is onderwijs personaliseren (o.a. door realtime feedback te geven en content op maat te maken). Data moeten daarbij tot acties leiden. Lerenden moeten voorspelbare en onvoorspelbare problemen kunnen oplossen. Dat is de uitdaging van het onderwijs, aldus Sheninger. Lerenden moeten zich bezig houden met “wat als…”. Future-proof learning is:
Hier is zijn presentatie.
Helen Lee Bouygues, president van de Britse Reboot Foundation, ging in hoe data ons gedrag beïnvloed. Marketeers gebruikt data en algoritmes om ons gedrag te beïnvloeden. Data is ook alomtegenwoordig. Daarom moeten we kritisch leren denken en daarmee naar data kijken. Onafhankelijk denken zou echt onafhankelijk denken moeten zijn. We moeten ons bewust zijn van cognitieve bias. Hoe kun je de benodigde vaardigheden ontwikkelen? En hoe beïnvloeden technologieën kritisch denken.
- Het begint met het bevorderen van bewustwording. Stoppen, pauzeren, reflecteren op de praktijk van kritisch denken is belangrijk.
- Technologie heeft niet altijd meerwaarde. Met pen schrijven lijkt bijvoorbeeld leerzamer te zijn dan schrijven met een toetsenbord. Met pen schrijven bevordert meer metacognitie. Durf dus ook terug te gaan naar de basis. Nota bene: er is ook onderzoek waaruit blijkt dat met de hand schrijven niet leidt tot betere leerresultaten.
- Denk na over hoe je denkt. Houd je bewust bezig met metacognitie. Probeer je eigen ongelijk aan te tonen. Data zonder metacognitie kunnen tot misstappen leiden.
- Data moeten leiden tot het vermogen om vragen te stellen. Het gaat er ook om hoe je informatie verwerkt. Als het om data gaat, zijn veel mensen niet in staat om kritisch om te gaan met data. Jongeren worden erg beïnvloed door sociale media, als zij niet in staat zijn om kritisch na te denken. Een grote groep TikTok-gebruikers wantrouwt bijvoorbeeld onderzoek. Als je meer in staat bent om kritisch te denken, geloof je minder in complottheorieën.
Docenten en ouders zouden daarbij moeten fungeren als rolmodel. Helen Lee Bouygues daagt mensen uit om vragen te stellen en data niet te vertrouwen. Wij zijn degenen achter het stuur, maar we zijn ook verantwoordelijk voor het ontwikkelen van een vermogen om kritisch te denken.
Luciano Floridi, hoogleraar cognitiewetenschappen en oprichter van het Digital Ethics Centre van Yale University, verontschuldigde voor zijn ‘saaie’ bijdrage. Hij hield inderdaad een vrij filosofisch verhaal. Centraal stond het idee: onderwijs als linguïsche bekwaamheid. Hij gaf aan dat Socrates stelde dat mensen fouten maken omdat ze dom zijn. Hobbes stelt dat mensen slim zijn, maar slecht. En daarom maken ze fouten. Vanuit het eerste perspectief heb je onderwijs nodig (paidea), vanuit het tweede perspectief heb je regels nodig.
99,9% van de beschikbare data is gemaakt door de huidige generatie. IT heeft data toegankelijk, beschikbaar en verwerkbaar gemaakt. We lopen nu het risico dat mensen zich richten op passief weten hoe je iets moet doen. We gaan minder creëren, ontwerpen en transformeren. Mensen worden passieve consumenten van informatie. Dat is risicovol.
Mensen moeten weer gebruiker worden, kritisch bestuderen en ontwerpen. Mensen moeten diverse talen van informatie kunnen spreken. Het gaat om vermogens, niet alleen om feiten. Je moet dus ook kunnen handelen. Onderwijs zou ons mentale leven uniek moeten maken, mensen in staat stellen betekenis te geven aan de wereld. De term ‘semantisch kapitaal’ staat daarbij centraal. “Semantisch kapitaal” verwijst volgens ChatGPT naar de verzameling van informatiebronnen, kennis en data die een individu, organisatie of samenleving bezit en kan gebruiken voor verschillende doeleinden. Deze bronnen zijn waardevol omdat ze bijdragen aan het begrip en de interpretatie van de wereld. Semantisch kapitaal is een sleutelfactor in de hedendaagse informatiemaatschappij, waarin het vermogen om informatie effectief te verzamelen, analyseren en toepassen van cruciaal belang is voor succes. Dit concept benadrukt het belang van kwalitatieve, betrouwbare informatie en de vaardigheid om deze te beheren en te benutten. Onderwijs moet mensen in staat stellen semantisch kapitaal ook door te geven.
Verder moeten we ons ervan bewust zijn dat we ‘data onderwerp’ zijn. Onze identiteit wordt mede bepaald door data. We moeten weten hoe informatie gemaakt worden en hoe het gebruikt wordt. Hij gebruikte ook de metafoor van een piloot. Een automatische piloot wordt veel gebruikt. Maar als een automatische piloot uitvalt, moet een piloot ook in staat zijn om een vliegtuig te besturen.
Zie ook: Over de verkeerde opvatting dat technologie neutraal is
Tijdens de vraag- en antwoordsessie werd nog onder meer gesteld:
- Jongeren zouden moeten leren geen passieve consument van data en informatie moeten zijn.
- Onwetenheid is ernstig. Onzekerheid leidt tot vragen. Dat is positief.
- We moeten jongeren voorbereiden op een wereld waarin ze om moeten gaan met digitale technologie. Gebruik digitale technologie alleen als het didactisch ontwerp passend is.
- Het weren van smartphones uit een klas is een ‘rijke wereld’-probleem. Verban in elk geval sociale media uit de klas.
- Het is normaal dat we worstelen met digitalisering. Deze revolutie voltrekt zich pas enkele decennia. De industriële revolutie kostte veel meer tijd, met de nodige problemen.
This content is published under the Attribution 3.0 Unported license.
Geef een reactie