De Tweede Kamer heeft een motie aangenomen om te kijken naar alternatieven voor “big tech” in het onderwijs.
De afgelopen week heeft de Tweede Kamer gedebatteerd over het vervangen van applicaties van “big tech” door alternatieve applicaties die worden ‘gedreven’ door publieke waarden (denk aan toegankelijkheid, betrouwbaarheid, veiligheid en privacy). De motie van PvdA-Kamerlid Kathmann roept op tot een onderzoek naar de haalbaarheid van dergelijke alternatieven, met een focus op het verkleinen van de invloed van grote techbedrijven op de educatieve sector. Deze motie is aangenomen, met instemming van de verantwoordelijke staatssecretaris Van Huffelen.
De Tweede Kamer maakt zich zorgen om de privacy van kinderen. Bedrijven als Google en Microsoft domineren de markt van o.a. zoekmachines en officepakketten, en staan bepaald niet bekend om hun affiniteit met genoemde publieke waarden.
Bovendien betoogt Kathmann dat de huidige praktijk van big tech in het publieke domein leidt tot een driedubbele betaling met publiek geld: voor de dienstverlening, voor het gebruik van onze data en ten slotte voor de terugkoop van AI-producten die zijn ontwikkeld met diezelfde data.
Mijn opmerkingen
Mooi dat de Tweede Kamer zich zorgen maakt over de dominantie van “big tech” in relatie tot publieke waarden. De motie is echter wel erg soft geformuleerd. We weten dat er alternatieven zijn voor de producten van Google en Microsoft, en we weten ook wat maakt dat deze alternatieven zo beperkt worden gebruikt (o.a. minder makkelijk in gebruik).
Daarnaast gaat de motie voorbij aan initiatieven zoals van SURF die leveranciers van technologie dwingt om zich te commiteren aan voorwaarden onder meer op het gebied van dataminimalisatie. Verder zijn het niet alleen de grote technologiebedrijven, maar ook kleinere commerciële leveranciers van leertechnologieën, die niet gedreven worden door publieke waarden. Voor hun specifieke toepassingen is niet altijd een op publieke waarden gedreven alternatief beschikbaar. Gaat het de Tweede Kamer erom de dominante marktpositie van grote technologiebedrijven te doorbreken of gaat het om publieke waarden? In dat laatste geval zul je dus veel breder moeten kijken.
Het vervangen van Google, Microsoft, Apple, etcetera zal ook een grote wissel trekken op de onderwijsorganisaties. Zowel op de IT-ers als op de eindgebruikers. En als je je realiseert dat het gros van de cloud applicaties gebruik maakt van Amazon Web Services…..
Het zou me niets verbazen als het onderzoek concludeert dat het overstappen van “big tech”-applicaties naar alternatieven erg complex is, en dat daar nog eens goed over nagedacht moet worden.
This content is published under the Attribution 3.0 Unported license.
Wachten tot er een goed moment komt om over te stappen van een big tech applicatie naar een publieke waarden gedreven alternatief heeft geen zin. De enige zinvolle manier lijkt me om bij iedere kleine en grote beslissing een stapje de goede kant op te gaan.
Erken dat als iedereen in een gelikte MS365-omgeving werkt er systeemrisico’s zijn. Het is één commerciële partij die de voorwaarden kan stellen en bepalen wat de roadmap volgend jaar is. Stimuleer heterogene ecosystemen die met elkaar moeten samenwerken. Betekent ongetwijfeld dat je meer kennis en kunde nodig hebt, bij gebruiker, beheerder en management. En dat het op korte termijn duurder is. Maar de voordelen op de lange termijn wegen daar ruimschoots tegenop!