In 2003 gaf de Utrechtse hoogleraar Robert-Jan Simons aan dat er zeven manieren zijn waardoor ICT kan leiden tot betere en/of vernieuwde manieren van het vormgeven van leeractiviteiten. Simons spreekt daarom van zeven pijlers van digitale didactiek:
- relaties leggen;
- creëren;
- naar buiten brengen;
- transparant maken van het denken en samenwerken;
- leren leren en metacognitieve ontwikkeling;
- competenties centraal stellen;
- flexibiliteit.
(een beknopte beschrijving vind je in dit artikel).
Inmiddels zijn we een aantal jaren verder, en hebben mobiele technologie en social software sterk aan populariteit gewonnen. Ik denk daarom dat deze pijlers aan herziening toe zijn (digitale didactiek 2.0?). Of is sprake van meer van hetzelfde?
Om een voorbeeld te noemen: mobiele technologie leidt tot een nog grotere flexibiliteit. Maar de pijler blijft 'flexibiliteit'. Social networking software maakt leren in netwerken mogelijk, maar dat is een variant op 'relaties' leggen.
Zelf zie ik één achtste pijler: door gebruik te maken van social software leer je beter patronen te herkennen, en efficiënter om te gaan met massa's informatie (selectieve informatiereductie).
Wat vinden jullie?
Eventuele reacties gebruik ik -met bronvermelding- tijdens een workshop die ik over ruim twee weken mag verzorgen.
This content is published under the Attribution 3.0 Unported license.
Dag Ruben,
ik denk dat je een onderscheid moet maken tussen de “pijlers” die bijdragen aan het makkelijker organiseren van leren, en de pijlers die echt aan het leerproces zelf bijdragen. Bij de 7 pijlers van Simons wordt hier geen onderscheid tussen gemaakt, terwijl het makkelijker organiseren dmv ict volgens mij niet echt met didaktiek te maken heeft..
Wat betreft de 8e pijler, kan je die iets meer uitleggen? Ik zie niet direct een verband, maar wellicht helpt een uitleg.
@Bram: interessante invalshoek.Moet ik over nadenken.
Wat ik met de 8ste pijler bedoel: in de 21ste eeuw (ahum) is het belangrijk dat je de massa’s informatie -waar we dagelijks mee geconfronteerd wordt- leert hanteren. Je kunt niet alle informatie tot je nemen, maar je moet leren informatie selectief tot de kern terug te brengen. Dat doe je onder meer door patronen te herkennen in die massa’s informatie. Als je bijvoorbeeld via een RSS-feedreader honderden weblogs volgt, dan kun je al die berichten niet lezen. Je scant koppen, en probeert daarin patronen te herkennen (meerdere mensen schrijven vanuit verschillende invalshoeken over hetzelfde). Dan pas is een bericht het lezen waard.
Dag Ruben,
ik bekeek daarnet een TED-talk van Tim Berners-Lee over linked data. Hij houdt een pleidooi om data te organiseren zodat je via de relaties ertussen nieuwe info kan verkrijgen.
Als men in de toekomst data op zo’n manier gaat aanbieden zal de pijler die jij aanbrengt zeker nodig zijn, om de juiste relatie te kiezen om tot de info te komen die jij wil hebben.
Beste Ruben,
Interessante vraag en leuk dat je dit aan de orde stelt.
Misschien kun je zeggen dat jouw 8e pijler een verbijzondering is van de 5e pijler van Simons, leren leren en metacognitieve ontwikkeling?
Vaardigheden als patronen herkennen en selectief/ kritisch en efficiënt kunnen omgaan met grote hoeveelheden informatie lijken mij meta-cognitieve vaardigheden, ze gaan over ‘leren leren’. Ik vind het wel een hele waardevolle verbijzondering van die 5e pijler. Metacognitieve vaardigheden is vlg. mij erg breed. En als ik de toelichting lees in het oorspronkelijek artikel gaat het bij die 5e pijler vooral erom dat leerlingen elkaar feedback leren geven. Dat maakt op mij een wat gedateerde invulling en ook niet iets wat specifiek is voor digitale didactiek.
Ik ben benieuwd naar reacties van anderen op je vraag.
groeten, Anneke
@Ann: het zogenaamde ‘semantische web’ (waarover Berners-Lee ongetwijfeld sprak) is inderdaad een relevante ontwikkeling in dezen.
@Anneke de Wolff: daar heb ik ook over na zitten denken. Maar juist omdat ik dit zo belangrijk (en relatief nieuw) vind, lijkt me het onderbrengen in een aparte, achtste, pijler geen overbodige luxe. Ik bouw daarbij voort op één van de argumenten van RJ Simons om separaat te spreken over ‘digitale didactiek’.
Maar ik geef toe: dit is een discussiepunt.
Het lijkt mij dat selectieve informatiereductie een directe relatie heeft tot relaties leggen, leren leren en creëren:
Door het leggen van de juiste relaties kun je in de informatiestroom de belangrijke en minder belangrijke onderdelen (leren) herkennen.
Het creëren van nieuwe kennis bestaat tegenwoordig vooral uit het recombineren van bestaande informatie, en dan moet je dus wel je weg weten te vinden in de grote hoeveelheid.
Kortom, geen nieuwe pijler maar een combinatie van de bestaande pijlers.
@Erwin de Beer: ook een zinvolle toevoeging. Zo kun je er ook naar kijken.