Robbert Dijkgraaf (president van de KNAW) mocht de keynote verzorgen tijdens de InHolland Show & Share. Wat een boeiende spreker (door de manier waarop en de inhoud). Hij benadrukte het belang van permanente innovatie, en interdisciplinaire samenwerking om innovatie te realiseren. Hij illustreerde dat met de beta-canon, die uitgaat van thema's die interdisciplinair benaderd worden. Kennis heeft volgens deze spreker namelijk een aantal dimensies:
- Concept
- Context
- Toepassing
- Historisch & nationaal
- Actualiteit
Volgens Dijkgraaf verhouden grote maatschappelijke problemen zich niet tot de verkokering binnen onderwijs en wetenschappen.
Hij introduceerde ook het Clinton's principle. Binnen formules (A=B) gaat het er namelijk vooral om hoe het =-teken wordt geïnterpreteerd. Clinton gaf bij de Lewinski-affaire aan: "It depends what the meaning of 'is' is: Vraag: "Hebt u een sexuale relatie met die vrouw"?" Antwoord: "Nee, dat heb ik niet?" (dat had ik wel, maar dat was niet de vraag).
Verder benadrukte hij dat het huidige maatschappelijke klimaat zich moeizaam leent voor onderwijsinnovaties. Hij relativeerde echter de roep om bewijs. Volgens Dijkgraaf zijn er namelijk diverse typen bewijs. Bijvoorbeeld bewijs van intimidatie ("ik ben hoogleraar dus is het waar"), bewijs van voorbeeld ("Als het daar werkt, werkt het ook hier"), bewijs van ontoegankelijke literatuur of bewijs van toekomstige referenties ("Over een jaar kunt u lezen dat…") en bewijs van subsidie ("Drie ministeries hebben het gefinancieerd, dus is het waar").
Robbert Dijkgraaf gaf ook aan dat het Nederlandse onderwijs vooral gericht is op middengroepen. Excellente studenten en leerlingen die moeilijk leren vallen vaak buiten de boot. Tenslotte liet hij zien dat Nederlanders onderzoek erg belangrijk vinden voor bijvoorbeeld het bestrijden van ziektes, maar er geen geld voor over hebben.
This content is published under the Attribution 3.0 Unported license.
Als er iets is waar wij Nederlanders niet goed in zijn, dan zijn het wel creativiteit en innovatie. In de loop van de geschiedenis lopen wij altijd achter de feiten aan. Voorbeed; toen vrijwel heel Europa het stoomgemaal al omarmt had en bezig was met de industrialisatie, maakten wij Nederlanders druk om het idee dat het lawaai van het stoomgemaal misschien wel de melkproductie van de koeien nadelig kon beïnvloeden. Met heel veel andere innovaties is het niks anders, ook in het onderwijs. Wij Nederlanders houden veel te veel vast aan oude kaders en paradigma’s en schijnveiligheden. Waarom willen we overal bewijs voor? Dat is uiting van angst in een zeer rationeel denkmodel waar wij ons vastklampen aan allerlei schijnveiligheden.
Ik zeg vaak dat wij als Nederlanders goede handelaren zijn, maar ook goede klagers en zeikers. (met een knipoog 😉 )
Als we het over kennis en waarheden hebben (de core-business van het onderwijs), dan zouden nieuwe filosofieën en visies over deze zaken erg welkom zijn om een onderwijsvorm en systeem vorm te geven voor de 21e eeuws. Het idee dat de docent de “waarheid” spreekt is immers al lang achterhaalt. En dat is precies het probleem met onderwijsinnovaties in Nederland. We houden te veel vast aan oude kaders en paradigma’s. “Innovaties” als de 2e fase en competentiegericht leren, zijn alles behalve innovaties. Het zijn enkel pogingen van verbetering van een oud en achterhaald onderwijssysteem en filosofie. We maken ons nu druk om de koeien (oude kaders en technologie) en blijven achter met het stoomgemaal (nieuwe kaderes en technologie).
Als we in Nederland werkelijk een “kenniseconomie” willen hebben, dan moeten wij snel een andere houding aannemen tegenover werkelijke innovaties. Zeker met het tempo hoe huidige technologie zich ontwikkeld kunnen we snel achterlopen met de rest van Europa of de wereld (denk aan landen als China).
Beste Wilfred
wat een leuke, informatieve, site heb je langzamerhand opgebouwd. Hulde daarvoor. Frustrerend is te merken dat door de hectiek van elk dag dit soort informatie ’toevalligerwijs’ wordt gelezen, terwijl er erg essentiële zaken en onderbouwing wordt aangeboden.
Maar goed, ik heb er in ieder geval een favorietje van gemaakt.
Het ga je goed.
Hartelijke groet
Eric Stutterheim – HU