Digitale technologieën, zoals smartphones en sociale media, doen een groot beroep op onze aandacht. Volgens Marion Thain moeten we echter niet alleen kijken naar de risico’s en beperkingen hiervan, maar ook naar kansen en voordelen.
Marion Thain is directeur van het Centre for Attention Studies van King’s College in London. Zij refereert in de bijdrage There are challenges but also potential benefits of digital distractions aan publicaties over “the attention crisis of the digital age”. Diverse publicisten vrezen dat we steeds minder goed zijn in het focussen op taken en dat we ons door digitale technologieën laten afleiden van belangrijke werkzaamheden.
Thain en haar collega’s hebben onlangs een onderzoek gepubliceerd waarin ruim 2000 Britse respondenten gereageerd hebben op vragen over perceptie van hun aandachtsspanne, hun overtuigingen van verschillende beweringen over ons concentratievermogen, en hoe zij vandaag technologie gebruiken.
Half of those surveyed felt their attention spans were shorter than they used to be, compared with a quarter who didn’t. And three-quarters of participants agreed we’re living through a time where there’s non-stop competition for our attention from a variety of media channels and information outlets.
The distraction caused by mobile phones in particular appeared to be a real issue. Half of those surveyed admitted they couldn’t stop checking their phones when they should be focusing on other things – and this wasn’t just an issue for the young.
Daar komt bij dat veel respondenten ook nog eens onderschatten hoe vaak zij een smartphone gebruiken (twee tot meer dan drie keer zo vaak als men denkt).
Thain wijst echter ook op de neiging om altijd bang te zijn voor negatieve effecten van nieuwe technologie en media op ons brein. Er bestaan echter geen studies waarin op de lange termijn is gekeken naar de impact op onze collectieve aandachtspanne. In werkelijkheid overschatten mensen ook vaak de negatieve effecten. Bovendien:
There’s not really any such thing as an average attention span. Our ability to focus varies hugely depending on the individual and the task at hand.
De auteur stelt ook dat nieuwe technologieën grote voordelen met zich meebrengen. Zij vraagt zich ook af of “verspreide” aandacht altijd zo slecht is. Afleiding is vooral een probleem binnen bepaalde contexten, maar kan in andere contexten ook productief zijn. De “aandachtscrisis” is dan maar een deel van het verhaal. Je af en toe laten afleiden zou kunnen helpen de geest te verfrissen. Je blijft er wellicht alert door. Afleiding kan wellicht hersenverbindingen en creativiteit te stimuleren, meent Thain. Het is niet reëel te verwachten dat mensen altijd gefocust bezig kunnen zijn met een taak.
We moeten volgens Thain inderdaad uitzoeken hoe we beter kunnen leven met de “aandachtseconomie”. Ook stelt de “monetarisering van onze aandacht” ons op fundamentele manieren op de proef. Digitale technologieën verdwijnen echter niet. Daarom moeten we volgens haar leren hoe we deze technologieën en de daarmee gepaard gaande afleidingen kunnen inzetten voor individueel en maatschappelijk welzijn.
Mijn opmerkingen
Marion Thain wijst er terecht op dat mensen altijd bang zijn geweest voor de negatieve effecten van nieuwe technologie op aandacht. Digitale technologieën hebben inderdaad vele voordelen. Ook bestaat er geen bewijs dat onze aandachtsspanne in de loop der jaren kleiner is geworden.
Thain stelt dat afleiding ook productief kan zijn. Zij verwijst hierbij echter niet naar onderzoek. Het blijft dus een hypothese. Daarnaast kan ik het me niet voorstellen dat het productief is als je je elk kwartier laat afleiden door je smartphone.
This content is published under the Attribution 3.0 Unported license.
Geef een reactie