Gisteren verscheen in het SURF Magazine het artikel Het post-coronatijdperk vraagt om een langetermijnvisie op publieke waarden. Daarin buigen Karen Maex (UvA), José van Dijck (UU) en Christien Bok (SURF) zich over mogelijke oplossingen voor het dilemma: hoe borgen onderwijsinstellingen publieke waarden bij de massale inzet van commerciële platforms voor online onderwijs? In deze bijdrage wil ik een stap verder gaan dan deze drie dames. Ik focus me daarbij op het kern-leermanagementsysteem als hart van de digitale leeromgeving.
In de bijdrage in SURF Magazine wijzen Maex, Van Dijck en Bok erop dat de coronacrisis de toenemende afhankelijkheid van onderwijsinstellingen van enkele externe, commerciële platforms prominent naar voren heeft gebracht. Commerciële -vooral Amerikaanse- leveranciers hebben andere belangen dan onderwijsinstellingen. Zij beschouwen data van lerenden bijvoorbeeld als een belangrijke pijler onder hun verdienmodel.
Ook hebben met name Amerikaanse bedrijven volgens mij een andere kijk op zaken als privacy dan onderwijsinstellingen in Europa. De ophef rond Zoom vind ik illustratief. Het bedrijf had over een aantal privacy aspecten niet goed nagedacht en moest acuut gaan repareren.
Daar komt bij dat met name Amerikaanse leveranciers van leertechnologie nogal eens object worden van overname door ‘
Karen Maex, José van Dijck en Christien Bokdoen in het artikel in SURF Magazine ook suggesties hoe hiermee om te gaan:
- Onderhandel met grote bedrijven over publieke waarden. Maak een Europese vuist.
- Zorg ervoor dat zaken als eigenaarschap van data en openheid over de werking van algoritmes in wetgeving zijn vastgelegd.
- Werk nog beter samen en laat je niet individueel uitspelen ten opzichte van commerciële bedrijven.
- Investeer in alternatieven die misschien minder ‘flitsend’ zijn, maar die de regie teruggeven op een aantal essentiële functionaliteiten. Op dit moment doet SURF doet al, met onder meer SURFconext, eduID, edubadges en de videobelpilot. “Als we daar samen toe besluiten, kunnen we dat uitbouwen”, stelt Christien Bok in deze bijdrage.
Volgens mij is het inderdaad hoog tijd om te investeren in meer alternatieven. Laat ik me beperken tot het kern-leermanagementsysteem in het hoger onderwijs en mbo. Over een aantal jaren lopen de overeenkomsten met leveranciers van LMS-en weer af. Daarom is er nu tijd om na te denken over een initiatief voor een gezamenlijk kern-LMS.
Stel, van de 117 onderwijsinstellingen in het mbo, hbo en wo participeren er 100 in dit initiatief. Stel dat deze instellingen jaarlijks gemiddeld € 80.000 besteden aan het kern-LMS. Dat betekent dat er jaarlijks een bedrag van 8 miljoen euro besteed kan worden aan de ontwikkeling en hosting van een kern-LMS. Dat is niet niks.
Dit kern-LMS zou gehost kunnen worden door SURF, eventueel samen met een bedrijf dat gevestigd is in de Europese Unie. Voor de ontwikkeling kan een beroep worden gedaan op expertise binnen instellingen en extern in te horen expertise van één of meer technologiepartners. Aangesloten instellingen kiezen een gebruikersraad die meer invloed heeft op de doorontwikkeling dan nu het geval is. De ‘governance’ verdient uiteraard meer aandacht.
SURF zou afspraken kunnen maken, onder meer ten aanzien van het juridisch normenkader. Verder zou dit kern-LMS meerdere didactische aanpakken en onderwijsvormen (zoals BBL) moeten ondersteunen. Belangrijk is ook dat het kern-LMS geïntegreerd kan worden met applicaties voor specifieke toepassingen zoals live online sessies of samenwerken in projectgroepen. Deze applicaties kunnen wellicht ook separaat op een vergelijkbare manier worden ontwikkeld.
De ontwikkeling hiervan hoeft niet vanaf ‘nu’ gestart te worden. Wat zijn mogelijke scenario’s?
- Er zijn in Europa voldoende innovatieve ‘ed tech’ bedrijven van beperkte omvang waarmee je afspraken kunt maken en waarmee je kunt samenwerken. Heb niet de illusie dat je op gelijke voet kunt samenwerken met de ‘big five’. Dat kan waarschijnlijk wel met partners van beperktere omvang die niet over genomen willen worden door investeerders en die dezelfde publieke waarden delen als jij.
- De Open Universiteit heeft op basis van Liferay een eigen digitale leeromgeving ontwikkeld, yOUlearn. Waarom zouden we hier niet gezamenlijk op voort kunnen bouwen? yOUlearn is een volwassen digitale leeromgeving met zeer sterke kanten (zoals de optie om online onderwijseenheden met een vaste en variabele doorlooptijd te faciliteren) en verbeterpunten. Gezamenlijk inspanningen kunnen deze leeromgeving nog krachtiger maken, en breder toepasbaar dan alleen voor de Open Universiteit.
- Sluit je gezamenlijk aan bij open source communities. Op het gebied van het kern-LMS bestaan Moodle en ILIAS al vele jaren. Je kunt vervolgens ook gezamenlijk investeren in verbeterpunten van deze applicaties.
This content is published under the Attribution 3.0 Unported license.
Geef een reactie