Factoren van invloed op de leeromgeving van de toekomst

Tom Warger en Gregory Dobbin hebben in opdracht van de Educause Learning Initiative een paper geschreven met als titel "Learning Environments: Where Space, Technology, and Culture Converge". In dit paper blikken de auteurs vooruit naar de leeromgeving van de toekomst. Met dit paper willen zij diverse betrokkenen laten nadenken over het concept 'leeromgeving'.

Een aantal ontwikkelingen is van invloed op de omgeving waarin mensen leren. In de eerste plaats natuurlijk technologie. Dankzij mobiele en draadloze technologie (en de beschikbaarheid over massa's online informatie) kun je in feite overal informatie zoeken, verwerken en er over communiceren. Een tweede ontwikkeling betreft de veranderende pedagogisch-didactische inzichten. En op de derde plaats zijn er andere factoren die volgens de auteurs leren beïnvloeden:

Those factors include space, of course, but a broader look at the conditions and circumstances of learning reveals that learning is equally influenced by people, by technology and the resources it affords access to, and by the cultural backdrop against which learning takes place.

In dit paper werken de auteurs dit verder uit.

De term 'leeromgeving' moet volgens Warger en Dobbin breed worden opgevat:

The term learning environment encompasses learning resources and technology, means of teaching, modes of learning, and connections to societal and global contexts. The term also includes human behavioral and cultural dimensions, including the vital role of emotion in learning, and it requires us to examine and sometimes rethink the roles of teachers and students because the ways in which they make use of spaces and bring wider societal influences into play animates the educational enterprise.

De auteurs geven bijvoorbeeld aan dat leeromgevingen er in het verleden vooral op gericht waren om afleiding te voorkomen, om los te komen van het leven van alle dag (de metafoor van de Ivoren Toren). Dankzij ICT kun permanent in verbinding staan met "het leven van alle dag". Bovendien wordt niet uitsluitend meer binnen gebouwen of campussen geleerd ("unbounded learning"). Het onderwijs worstelt daar mee, stellen Warger en Dobbin. Dankzij nieuwe technlogieën kun je volgens de auteurs ook op andere manieren leren (hoef je nog wel eerst noten te leren, voor je leert piano te spelen). Bovendien stelt de samenleving van de 21ste eeuw ook andere eisen aan lerenden, die leiden tot nieuwe manieren van leren.

Zij vinden ook dat je ook oog hebben voor de manieren waarop ICT leren daadwerkelijk kan belemmeren. Het risico van afleiding is bijvoorbeeld heel reëel. Ook wordt ICT al te vaak als doel op zich beschouwd.

In een aparte paragraaf gaan Warger en Dobbin in op de veranderende positie van docenten en lerenden in het onderwijs. In een onderwijsmodel waarin kenniscreatie vaker plaatsvindt dan de transmissie van informatie is hun verhouding bijvoorbeeld minder hierarchisch geworden, stellen zij.

De auteurs proberen ook grip te krijgen op de leercultuur. Het begrip bakenen zij niet echt af, maar in feite doelen zij hierbij op de wijze waarop men gewend is te leren. Zij constateren dat lerenden steeds vaker geworteld zijn in diverse leerculturen. Verschillen tussen deze culturen zouden dan met extra ondersteuning hanteerbaar gemaakt moeten worden. Warger en Dobbin schrijven hierover ook onder meer:

Any learning environment will reflect a set of cultural values about teaching and learning, and understanding these values and the degree to which the design of learning environments will influence the attitudes of students and faculty is a vital part of the broad discussion about learning environments. But the next step is for learning environments to facilitate the development of a culture that breaks learning out of isolated courses or topics and expands it to include all areas of inquiry.

Voordat de auteurs vooruit blikken, staan zij ook stil bij de wijze waarop reflectie en beoordeling plaats vindt. De manier van beoordelen zou volgens hen niet alleen een kwantitatief element moeten hebben, maar ook kwalitatief van aard zijn (dus niet alleen kale cijfers).

In de laatste paragraaf proberen zij aan te geven welke stappen je moet zetten om de leeromgeving van de toekomst vorm te geven, als je rekening houdt met deze veranderende factoren. Zij spreken daarbij van een "ecologie van leren" aangezien de verschillende factoren zich op een bepaalde manier tot elkaar verhouden. Zij raden onder meer aan het grote geheel (big picture) niet uit het oog te verliezen, alles ter discussie te durven stellen en naar alle ideeën te luisteren.

Warger en Dobbin laten in vogelvlucht een aantal relevante factoren de revue passeren die van invloed zijn op de leeromgeving van de toekomst. Dat is positief. Ik ben er minder over te spreken dat zij daarbij blijven hangen op een behoorlijk abstract niveau.

This content is published under the Attribution 3.0 Unported license.