Response: Reading Digitally vs. Reading Paper is een uitgebreide bijdrage, die je eigenlijk het beste vanaf papier kunt lezen. Tenzij je niet van plan bent de inhoud ervan te onthouden…
Larry Ferlazzo laat in deze bijdrage namelijk een aantal deskundigen, zoals Daniel Willingham, aan het woord over de vraag wat beter is voor studenten: lezen vanaf papier of digitaal lezen.
Aan het eind van de bijdrage vat Ferlazzo de betogen samen. De conclusies laten aan duidelijkheid niets te wensen over.
- Niet-lineair lezen -het scannen van teksten vanaf een scherm- is prima als het gaat om het zoeken naar sleutelwoorden of voor lezen voor je plezier. Als het echter gaat om het ontwikkelen van begrip of het ontlenen van betekenis dan is lineair lezen het beste. Lineair lezen bevordert het begrip van complexe zinnen en verborgen boodschappen, het interpreteren van ingewikkelde zinsopbouw, het ontwikkelen van verdiepend begrip van inhouden en duurzame aandacht. Eigenlijk zouden lerenden elke dag 30-45 minuten aandachtig vanaf papier moeten lezen.
- Papieren boeken maken van lezen een meer tastbare ervaring dan digitale teksten. Ons brein heeft die tastbare ervaring nodig voor het ontlenen van betekenis, om mentale kaarten te kunnen maken, en om te onthouden. Ruimtelijke en fysieke relaties komen op die manier niet in digitale teksten naar voren.
- Digitaal lezen is meer vermoeiend voor de ogen dan lezen vanaf papier. Dit is overigens bij E-ink schermen minder het geval dan bij bijvoorbeeld tablets of laptops.
- Scrollen door een digitale tekst is niet bevorderlijk voor cognitieve processen die nodig zijn voor betekenis en begrip van een tekst. Als lerenden digitaal lezen, kunnen ze dat het beste doen door pagina’s naast elkaar op het scherm te hebben. Door te scrollen verspillen lerenden eigenlijk belangrijke mentale bronnen die nodig zijn om je te kunnen focussen en opnieuw focussen op informatie.
- Studenten lezen vanaf het scherm met een andere instelling. Ze nemen het leesproces minder serieus en steken er daardoor minder mentale energie in.
- Lerenden die problemen hebben met hun werkgeheugen of met aandacht kunnen beter vanaf papier lezen. Digitaal lezen is namelijk meer cognitief belastend voor werkgeheugen en aandacht.
Deze conclusies kun je niet alleen trekken op basis van ouder onderzoek, maar ook op basis van meer recent onderzoek. Uiteraard wil dit niet zeggen dat digitaal lezen altijd leidt tot slechte leerresultaten. Lezen vanaf papier is echter effectiever voor begrip en betekenis. Het kan wellicht het verschil uitmaken tussen een voldoende en onvoldoende.
Digitaal lezen zou volgens deze bijdrage eigenlijk beperkt moeten blijven tot lezen voor je plezier en voor het scannen van teksten.
Digitaal lezen is m.i. belangrijk voor het cureren van grote hoeveelheden informatie. Met het oog op effectiviteit zou je binnen het onderwijs echter readers en boeken op papier moeten gebruiken, en deels andere vormen van content moeten inzetten.
This content is published under the Attribution 3.0 Unported license.
(nvdr: opgepast, de punten die je vertaalde, vormen niet de samenvatting van Ferlazzo – die is er niet. Deze punten zitten in het antwoord van de vierde ondervraagde expert, Kimberly Carraway)
Is dat zo? Dan heb ik dat verkeerd gelezen. Digitaal lezen, he? 😉 Ik vond het namelijk een goede samenvatting van het voorgaande. Bij nadere lezing vraag ik me af of je gelijk hebt, Luc.
De citaten van de experten zijn steeds weergegeven in cursieve letters. De tekst van Ferlazzo zelf in gewone letters.
Op papier zou het inderdaad direct duidelijk geweest zijn!
Anderzijds was ik deze bijdrage op papier waarschijnlijk nooit op het spoor gekomen.
Mooie samenvatting, herkenbaar en helemaal eens.
Ook een vraag. In toenemende mate worden scripties vanaf het scherm nagekeken. Digitaal inleveren, nakijken, feedback geven, cijfer invoeren, archiveren levert vanuit een onderwijslogistieke invalshoek veel (bedrijfsmatige) voordelen op. Heeft dit digitaal nakijken/lezen ook invloed op de beoordeling? Komt de scriptie nu wel volledig tot zijn recht? Is hier al eens onderzoek naar gedaan?
Ik ben zeer benieuwd of hier antwoorden op zijn.
Gert Idema
SIG Onderwijslogistiek
Niet dat ik weet, Ger. Het kan zijn dat de beoordeling (iets?) minder nauwkeurig is dan bij nakijken op papier. Maar dit wil niet zeggen dat een docent volledig de plank mis slaat. Ik weet wel dat onderzoek is gedaan naar het geven van feedback via audio. Gaat sneller, en studenten blijken daar met meer aandacht naar te luisteren (dan dat ze geschreven feedback bestuderen).
Ik heb wel wat opmerkingen bij de geformuleerde bezwaren tegen digitaal lezen. Zo geldt de opmerkingen over (niet-) lineair lezen niet specifiek voor digitaal lezen.
Het tweede bezwaar over het niet tastbare van digitaal lezen, geldt voor lezen achter een scherm, maar al minder bij lezen met een e-reader of op de ipad. Het kiezen van het document in je bibliotheek of uit een menustructuur, etc is ook een vergelijkbare ’tastbare’ handeling. (door het bedienen van de muis of het aanklikken van het document op een scherm.)
Volgens mij is oriënterend lezen (zoals kinderen in de eerste klas van de middelbare school al leren) een duidelijke voorbeeld van niet- lineair lezen. (Je kijkt naar de titel, de lead, de tussenkoppen, je let op signaalwoorden, etc.)Daarbij is scrollen natuurlijk prima. Om dieper tekstbegrip te krijgen is scrollen en niet-lineair lezen natuurlijk niet de juiste werkwijze (er zullen maar weinig mensen denken dat dat de goede aanpak is), maar dat geldt echt niet specifiek voor digitaal lezen. Daarnaast zitten er volgens nogal wat aannames in andere geformuleerde bezwaren.
Het gaat in de verschillende onderzoeken wel degelijk om niet-lineair lezen via devices. Uit de bestaande onderzoeken blijkt dat op papier lezen effectiever is dan lezen via een e-reader, en een e-reader is effectiever dan een tablet.
Hoi Wilfred, je begrijpt me verkeerd. Ik bedoel te zeggen dat niet-lineair lezen op papier ook minder efficiënt is om een tekst volledig te begrijpen.Daarnaast bestrijd ik de aanname dat er bij digitaal lezen geen sprake zou zijn van een tastbare ervaring. (De ervaring is alleen anders.)
Tja, dit soort onderzoeken hebben iets hachelijks, omdat de ‘proefpersonen’ veelal zijn opgegroeid met papier-lezen en pas later van een scherm zijn gaan lezen. Dan zijn je hersenen natuurlijk ingesteld op papier-lezen en laten de resultaten zich raden.
In een orale cultuur onthouden mensen gesproken info beter dan papieren info, m.m. om dezelfde reden ….
Waar baseer je dit op? Geloof je dat hersenen zo snel evolueren?
Ha Wilfred, hersenen evolueren juist niet zo snel. Dat is precies mijn punt om voorzichtig om te gaan met onderzoeken waarin een schriftcultuur [waarin wij allen zijn grootgebracht] wordt vergeleken met een digitale cultuur. De uitkomsten zullen altijd nadelig zijn voor een digitale cultuur zolang deze – over langere tijd – nog geen eigen gewoontevorming heeft ontwikkeld bij mensen.
Maar moet je mensen dan eerst decennia lang laten wennen, terwijl je weet dat het minder effectief is?
Naarmate mensen beeldschermcommunicatie meer gewoon zijn en de digitale uitingen geen kopieën meer zijn van schriftelijke uitingen maar eigen-aardige uitingen, zullen de onderzoeksresultaten anders zijn dan nu, nu we nog steeds leven …. [zie vorige opmerkingen]