Gelukkig Nieuwjaar! Deze eerste blogpost van 2025 bevat een beknopte bijdrage voor de nieuwsbrief van e-learning.nl, die vlak voor de Kerst is verschenen. Ik blik daarin terug op de ontwikkeling van AI en de op de invloed van AI op leren, opleiden en onderwijs.
Als we terugblikken op 2024, kunnen we niet om één dominante ontwikkeling heen: de alomtegenwoordigheid van (generatieve) AI in het onderwijs- en opleidingslandschap. Wie dacht dat de AI-storm van 2023 zou gaan liggen, kwam bedrogen uit. Ik heb zowel fascinerende mogelijkheden als prangende uitdagingen die onze aandacht verdienen, voorbij zien komen. Dat zal komend jaar niet anders zijn.
De technologische vooruitgang is ronduit indrukwekkend. We kunnen nu op natuurlijke wijze converseren met AI-applicaties, ChatGPT kan redeneren op academisch niveau, en Claude kan zich aanpassen aan verschillende schrijfstijlen. Het genereren van video’s en podcasts uit teksten is realiteit geworden. Toch moeten we kritisch blijven: de uniforme stijl van bijvoorbeeld Google Notebook LM bij het maken van podcasts wordt al snel voorspelbaar.
Wat mij zorgen baart, is dat de ethische kant van AI-ontwikkeling nog steeds onderbelicht blijft. De miljarden die in technische doorontwikkeling worden gepompt, staan in schril contrast met de investeringen in het aanpakken van bias en energieverbruik. Als professionals op het gebied van leren, opleiden en onderwijs hebben we de verantwoordelijkheid om hier kritische vragen over te blijven stellen, en om gebruikers te helpen leren om ‘AI’ doordacht te gebruiken.
Een belangrijke les uit 2024 is het inzicht in wanneer AI bevorderlijk of juist schadelijk is voor het leerproces. Het klakkeloos uitbesteden van leeractiviteiten aan AI ondermijnt de ontwikkeling van lerenden. Tegelijkertijd kan AI, mits doordacht ingezet, een waardevolle ondersteuning bieden. In 2025 zullen we, dankzij onderzoek en praktijkervaringen, hier ongetwijfeld meer over leren.
De opkomst van AI-‘agents’ verdient speciale aandacht. Het afgelopen jaar is deze ontwikkeling in gang gezet. Deze geavanceerde toepassingen kunnen complexe taken uitvoeren door data uit verschillende systemen te combineren. We zien ook een toenemende integratie van AI in ‘ed tech’, bijvoorbeeld voor contentontwikkeling en de eerste stappen richting AI-tutoring. Maar laten we niet dezelfde fout maken als bij volledig online leren: de sociale acceptatie van AI-tutoring moeten we niet overschatten. Bovendien ontstaat een tegenbeweging die juist de nadruk legt op ‘the human in the loop’.
Een interessante ontwikkeling is de Europese tegenbeweging die zal ontstaan als reactie op de verwachte deregulering in de VS onder Trump/Vance/Musk. Veel generatieve AI-ontwikkelaars zullen helemaal losgaan met de doorontwikkeling van hun toepassingen, zonder enige ‘AI-vangrails’. Europa kiest voor een meer gecontroleerde aanpak, met oog voor veiligheid en privacy. Dit biedt kansen voor Europese AI-initiatieven die beter aansluiten bij onze publieke waarden.
Voor 2025 staat ons nog veel te wachten, waaronder ontwikkelingen die we nu nog niet kunnen voorzien. Of we daadwerkelijk ‘artificial general intelligence’ bereiken, zoals Sam Altman voorspelt, blijft echter de vraag. Als professionals moeten we vooral kritisch blijven kijken naar de toegevoegde waarde van AI voor het leerproces en niet blind meegaan in elke nieuwe ontwikkeling.
Laten we (generatieve) AI het komend jaar omarmen waar het waardevol is, maar vooral de menselijke kant van leren en ontwikkelen niet uit het oog verliezen. De redactie van e-learning wenst je dat, en nog veel meer goeds toe voor het nieuwe jaar.
Mijn bronnen over (generatieve) artificiële intelligentie
Deze pagina bevat al mijn bijdragen over (generatieve) artificiële intelligentie, zoals ChatGPT.
This content is published under the Attribution 3.0 Unported license.
Geef een reactie