De eerste sessie na de keynote, die ik heb bezocht, ging over de invloed van ICT op ons leven. Daarbij werd m.i. duidelijk gemaakt dat ICT meer is dan een gewoon middel.
Nick Kearney illustreerde hoe ICT van invloed is op zaken als vertrouwen, privacy of ‘gender’. Onderzoek laat bijvoorbeeld zien dat Spaanse jongens bijvoorbeeld heel anders aan kijken tegen vrouwen dan vroeger. Internetporno blijkt daar debet aan te zijn. Er zijn mensen die negatief tegen ICT aan kijken, of die ICT op een traditionele manier gebruiken (smartboard alleen om op te schrijven).
De ontwikkeling van ICT maakt het doen van onderzoek naar de effecten ervan ook complex. Kearney liet zien dat zijn proefschrift was verouderd, toen het verscheen omdat het gebruik van Facebook inmiddels was verdubbeld (en zijn onderzoek betrekking had op sociale netwerken). Onderoek naar de effecten van ICT is ook complex, bijvoorbeeld omdat ICT positieve en negatieve effecten kan hebben (denk aan de smartphone) en je vanuit verschillende perspectieven en foci kunt kijken naar het gebruik van ICT. Volgens hem kun je dan ook geen echt klassiek wetenschappelijk onderzoek op het gebied van e-learning uitvoeren.
Er wordt nu veel verwacht van big data. Maar het gaat om de interpretatie van complexiteit. Big data bestaan ook al veel langer. Zoals het Britse ‘mass observation project’ uit de jaren dertig.
Volgens hem moet je onderzoek op het gebied van e-learning vanuit een sociale ecologie uitvoeren. Je moet daarbij naar relaties, raakvlakken en verbindingen kijken, en naar de impact van interventies. Hij heeft daarom samen met anderen een soort open laboratorium opgercht, waarbij reflectie een belangrijke plek in neemt. Boundariesobservatory.org
Mijn collega Wim Westera besprak op basis van zijn boek The Digital Turn de impact van internet op ons bestaan. Hij ging in op de toenemende aandacht voor de iPad-scholen waarbij ouders nieuw onderwijs willen vormgeven waarbij de iPad een centrale rol speelt. Verder stelde hij dat Moore’s Law nog altijd actueel is.
Media zijn volgens hem meer dan technologieën, het zijn communicatiemiddelen. Daarnaast zijn media versterkers van de cognitie. Dankzij media kunnen we meesterwerken ontwikkelen. Media kunnen ook helpen met het accumuleren van kennis. Dieren kunnen gedachten niet consolideren. Media helpen ons daarmee ook een beschaving vormgeven.
Mensen ontwikkelen zich biologisch gezien maar in een heel traag tempo. Onze omgeving, en de media daarbinnen, ontwikkelen zich echter in een zeer snel tempo. Is ons brein in staat om te gaan met die innovaties, waarvan de meesten zich in de laatste 15 jaar hebben voltrokken?
Volgens Wim hebben we allerlei ICT die onze fysieke en cognitieve functies kunnen ondersteunen (zoals het verwerken van data). Ook zijn mensen in staat in relatie met de omgeving of context te leren. Media fungeren daarbij als cognitieve protheses. Mensen moeten dan wel om meester te zijn in het gebruik van hun tools. Hij stelde in de discussie dat op het gebied van internettechnologie ook altijd zelfcorrectie plaats vindt. Negatieve effecten worden gecorrigeerd. Dat was vroeger anders. Wim illustreerde ook dat mensen zich altijd hebben verzet tegen nieuwe technologie -denk aan de drukpers- maar dat dit geen zin heeft. Kijk liever hoe je nadelige bijeffecten kunt elimineren.
Steeds vaker ‘zijn’ mensen volgens Wim inmiddels ook de media die ze gebruiken, omdat mensen ICT cognitief wordt gebruikt.
De laatste spreker was Leonardo de Arrizabalaga y Prado. Hij ging in op cultuur, onderwijs en ICT. Volgens hem is er sprake van een feedback loop tussen cultuur en onderwijs enerzijds, en ICT anderzijds. Ook is sprake van een feedbackloop tusssen cultuur en onderwijs. Met andere woorden: ze beïnvloeden elkaar. We gebruiken cultuur om ons leven vorm te geven, en tegelijkertijd ontwikkelt cultuur zich via ons dagelijks leven. Vandaar uit gaf hij een filosofische reflectie op de positieve en negatieve invloeden van ICT op de inhoud van cultuur en onderwijs, de wijze van het leveren van inhouden, de doelen en de effecten. Hij pleitte ervoor dat we weer meer grip krijgen op de ontwikkeling van cultuur en onderwijs. Deze spreker had m.i. over het algemeen een negatief beeld van de invloed van ICT op onze cultuur en onderwijs.
Deze sessie ging dus over de invloed van ICT op ons leven, en in het bijzonder op de wijze waarop we leren en onderzoek kunnen doen naar ICT in het onderwijs. Daarbij viel op dat de sprekers aan ICT een zeer grote invloed toe dichten. Deze invloed is niet altijd positief, beïnvloedbaar, maar ook onvermijdelijk.
This content is published under the Attribution 3.0 Unported license.
Geef een reactie