Kenmerken en affordances van de iPad, en het gebruik in het onderwijs (#in)

In deze voorlopig laatste bijdrage over de iPad zal ik niet bloggen over de prachtig vormgegeven agenda- en contactadressenfunctionaliteit. Ik besteed ook geen aandacht aan de mooie beeldkwaliteit als je online video kijkt (bijvoorbeeld via de TED Mobile app), of aan de sublieme Twitter applicatie Twittelator.

In deze bijdrage wil ik meer op hoofdlijnen kijken naar kenmerken en affordances van dit apparaat. Ook probeer ik aan te geven voor wie deze iPad volgens mij geschikt is, en of ik de iPad gebruikt zie worden in het onderwijs.

Kenmerken en affordances

Computeren met je handen.
Mijn eerste computer had geen muis. Ik moest toen -begin jaren negentig- met pijltjestoetsen en toetscombinaties werken. Daarna kwam de muis. Maar nu ik een ruime week werk met de iPad realiseer ik me hoe onnatuurlijk deze manieren van werken zijn. Een flink aantal applicaties leent zich uitstekend voor het werken met handen (zie de kinesthetische voordelen van Jan van Miert). Denk daarbij aan het bladeren door pagina's of foto's, het inzoomen bij Google Earth of het openen van berichten in je RSS-feedreader. Als je niet via spraak opdrachten kunt geven, is dit bij een groot aantal applicaties de ideale manier.
Snelheid in gebruik.
Het is geweldig om te ervaren dat je kunt internetten zonder dat je laptop hoeft op te starten. De iPad zet je met een druk op de knop aan, en je kunt er mee werken. Verder reageren de programma's razendsnel. Deze mogelijkheid vergroot de flexibiliteit van de gebruiker om online te gaan, enorm.
Aansluitend bij conservatieve vormgeving.
Wat ik echt opvallend vind, is dat dit eigentijdse aparaat nauw aansluit bij oude vertrouwde vormgeving. De agenda ziet er bijvoorbeeld heel erg traditioneel uit. Dat geldt ook voor het ontsluiten van elektronische boeken of PDF-documenten via een boekenkast. De iPad sluit hiermee nauw aan op bestaande mentale modellen van bepaalde handelingen. Het vertrouwde doen, maar dan modern. Dit kon de adoptie wel eens bevorderen.
Consumptief gebruik.
In de oorspronkelijke staat is de iPad inderdaad sterk gericht op consumptie. Je kunt foto's en video's bekijken, maar niet bewerken. Je kunt muziek beluisteren, browsen en kaarten gebruiken. Verder beschik je over de agenda, een adressenboek, een notitieblok en een emailprogramma. Inmiddels zijn er diverse apps ontwikkeld waarmee je wel kunt communiceren en creëren. Maar de mogelijheden voor creatie zijn beperkter dan op een laptop. De presentatie-applicatie Keynote is daar een goed voorbeeld van.
Cloud computing.
Door ook een iPad te gebruiken, wordt de behoefte aan cloud computing m.i. sterk aangewakkerd. je slaat documenten online op, en kunt ze met tal van apparaten gebruike. Hetzelfde geldt voor web-based applicaties.
Transportabel.
De iPad is klein en relatief licht (hoewel menigeen aangeeft de iPad zwaarder te vinden dan gedacht). Het metalen omhulsel maakt de iPad robust, maar de glasplaat is kwetsbaar (een aparte hoes vind ik noodzakelijk). De lange batterijduur maakt de iPad ook erg transportabel, en daarmee zeer geschikt voor flexibel gebruik.
Sense and simplicity.
Toen ik vanavond de iPad bekeek en beschreef, moest ik denken aan deze slogan van Philips. De iPad is -net als bijvoorbeeld de Senseo- eenvoudig in gebruik, en mooi vormgegeven (veel mooier natuurlijk dan het eenvoudige koffiezetapparaat). En uiteraard is en wordt de iPad ook zeer slim vermarkt.

Voor wie?

De iPad is volgens mij geschikt drie categorieën gebruikers. In de eerste plaats voor de groep die de computer (privé) alleen gebruikt om even wat op te zoeken op internet, om af en toe een online video of foto's te bekijken of om kort en bondig te communiceren. Een deel van die groep behoort wellicht nu tot de zeldzame groep die nog niet online is.
De tweede categorie bestaat uit heavy users: degenen die de keuze en vrijheid willen hebben om altijd en overal online te gaan, om permanent verbonden te kunnen zijn met hun netwerk. Het is de groep die nu de smartphone, laptop of netbook gebruikt om ook op het terras, in de tuin of op de bank even snel de mail te checken, te twitteren of RSS feeds te lezen. Maar die eigenlijk vindt dat smartphones, laptops en netbooks zich daar niet echt goed voor lenen.
De derde groep bestaat dan uit de Apple-fans, die alles kopen wat Apple maakt.
Ik ken echter ook veel mensen die niet tot deze drie categorieën behoren.

De iPad voor het onderwijs?

Het snelle opstarten, het transportabel zijn en de gebruikersvriendelijkheid maken de iPad geschikt voor een zeer flexibele inzet binnen het onderwijs. Zie bijvoorbeeld ook de terechte opmerkingen van Guido van Dijk. Ook zijn en worden er diverse apps ontwikkeld die op een activerende en creërende manier ingezet kunnen worden binnen leersituaties (hopelijk gaat het daarbij ook om toepassingen die op andere apparaten dan de iPad gebruikt kunnen worden).

Toch aarzel ik of ik de iPad binnen het onderwijs veel gebruikt zie worden:

Voor veel leerlingen zal de iPad geen volwaardige vervanger zijn van een computer of laptop. De iPad is minder krachtig, en je kunt er geen specifieke educatieve software op installeren (terwijl deze software nog steeds op grote schaal wordt gebruikt). De iPad is voor veel mensen te duur om 'erbij' aan te schaffen.
Scholen gaan er steeds vaker toe over om leerlingen zelf een laptop aan te laten schaffen. Eén van de redenen is dat men af wil van het omslachtige uitlenen en beheren van 'schoollaptops'. Deze scholen staan er waarschijnlijk niet om te springen iPads uit te gaan lenen.
Veel educatieve content bevat nog steeds flash.
Het switchen tussen programma's verloopt moeizamer dan op een laptop (vooral Macbook). Dit leidt wellicht enerzijds tot meer focus op één taak, maar werkt al met al toch vertragend.

Geef een reactie