Hoe zal e-learning zich in 2005 ontwikkelen?

"Where will e-learning take us in 2005?",  zo vraagt het eLearn Magazine zich in dit artikel af. Hoofdredacteur Lisa Neal laat een aantal e-learning kopstukken zoals Elliot Masie, Stephen Downes, Curt Bonk en Allison Rossett hun licht schijnen op het komende jaar.  In "Learning & Training: The Year Ahead" schetst Ron Zamir een aantal trends rond leren en opleiden in het algemeen. ICT speelt hierbij een belangrijke rol (aanvulling).

Altijd wel aardig, al zijn wat mij betreft binnen één jaar tijd geen revolutionaire verschuivingen te verwachten. Je stapt als bedrijf of onderwijsinstelling niet binnen een jaar tijd over op een volledig ander leermanagementsysteem (om maar een voorbeeld te noemen). Wel zet je de eerste schreden in dat proces.

Ik vind het daarom interessanter te kijken naar trends die al spelen en die zich verder zullen ontwikkelen. Of naar nieuwe ontwikkelingen die binnen een aantal jaren in de praktijk toegepast zullen worden.

"Personalisering" is wat mij betreft zo’n ontwikkeling. Je merkt op allerlei terreinen (niet alleen binnen het onderwijs) dat het individu meer centraal komt te staan. Ik vind de ontwikkeling van "honoursprogramma’s" daar een goed voorbeeld van. Studenten die erg gemotiveerd en slim zijn, krijgen de mogelijkheid om hun talenten volledig te ontplooien. Zo zijn er meer voorbeelden te noemen (denk ook aan de bachelor-masterstructuur met meer keuzevrijheid voor studenten of aan de behoefte van werknemers om "just-in-time" en "just enough" te leren). Internettechnologie ondersteunt deze ontwikkeling en maakt het mogelijk. Ik zie de ontwikkeling van leerportalen voor me, die toegespitst kunnen worden op individuele wensen en behoeften. Zo’n leerportaal biedt individuele lerenden dan toegang tot een scala van informatiebronnen (dankzij RSS-technologie), leerobjecten, experts, vrienden/vriendinnen etc. Naar eigen behoefte in te richten, niet langer voorgeschoteld door de organisatie.

Een tweede ontwikkeling wil ik omschrijven als connectiviteit. Lerenden willen weliswaar persoonlijke aandacht en informatie "op maat", maar ze willen ook verbonden zijn met andere personen die vergelijkbare interessen hebben. Ze onderhouden persoonlijke contacten via MSN-achtige applicaties, weblogs (via RSS-feed readers), en dergelijke. Laatst las ik over een applicatie voor een Mac waarmee verschillende instant messagingprogramma’s gebruikt kunnen worden (niet alleen MSN maar ook bijvoorbeeld ICQ). Een dergelijke "standaardisatie" bevordert connectiviteit, vooral als dit gepaard gaat met meer mogelijkheden om draadloos en op tal van plaatsen gebruik te kunnen maken van dergelijke applicaties. Een andere invulling van connectiviteit is samenwerkend leren (met behulp van ICT).

Een derde ontwikkeling, die ik wil noemen, is de toenemende aandacht voor open standaarden. Ik denk daarbij aan open source software, maar ook aan manieren om expertise beschikbaar te stellen, buiten het keurslijf van traditionele uitgevers om (zoals creative commons).

Uiteraard zijn er meer ontwikkelingen op het gebied van e-learning te signaleren (denk ook aan de toenemende belangstelling voor informeel leren). 2005 wordt dan ook een spannend jaar, net als 2006 en volgende.