Recensie Empowering Online Learning

Vlak voor de zomervakantie schreef ik dat ik nog eens een boek had gekocht. En wel “Empowering online learning” van Curtis Bonk en Ke Zhang. Afgelopen weekend heb ik het boek ontvangen.

Het is wat mij betreft geen boek om in één ruk uit te lezen, maar om regelmatig na te slaan als je (t)e-learning activiteiten wilt ontwikkelen.

De auteurs lichten in het eerste hoofdstuk hun R2D2-model toe. Dit is een eenvoudig model, dat vooral uitgaat van voorkeuren van lerenden voor leeractiviteiten (auditief/verbaal, visueel ingestelde lerenden, enzovoorts). Verder spreken de auteurs van vier fasen, die vooral passen bij probleemgestuurd leren: lezen, reflecteren, tonen en doen. Maar tegelijkertijd geven zij aan dat activiteiten binnen elke fase ook afzonderlijk uitgevoerd kunnen worden. Heel consequent vind ik dat niet. Ook dekken de labels (read, reflect, display and do) de lading niet helemaal. Het beluisteren van podcasts valt bijvoorbeeld ook onder 'lezen'. In feite gaat het in deze eerste fase om het acquiren van kennis. De auteurs erkennen ook dat de fases elkaar overlappen.

Het lijkt er op of Bonk en Zhang gezocht hebben naar een naam voor hun model die goed 'bekt'. Want eigenlijk gebruiken zij dit model vooral als een manier om online leeractiviteiten mee te ordenen. Op de één na laatste pagina zeggen de auteurs dat ook met zoveel worden:

Perhaps R2D2 is not important at all – what may be more crucial is that there is a framework you can use to think about how an online course or modules within such a course are designed and evaluated.

Bonk en Zhang leiden elke fase to the point toe. In het eerste hoofdstuk gaan zij bijvoorbeeld in op de voor- en nadelen van veel tekstgebaseerde (t)e-learning, en bespreken zij kort podcasting, synchrone conferenties en instant en tekst messaging. Hoofdstuk zes introduceert onder meer betekenisvol leren, kennisstructuren en zogenaamde mind tools, waarmee je structuren en verbanden kunt visualiseren.

Vervolgens beschrijven Bonk en Zhang per fase 25 leeractiviteiten. Zij hanteren daarbij een vast stramien:

• Omschrijving en doel
• Bekwaamheden en leerdoelen
• Advies en ideeën (hoe te gebruiken)
• Varianten en uitbreidingen
• Key Instructional Considerations (wat is het risico, kost het veel tijd, en geld, in welke mate staat de lerende centraal, doorlooptijd)

Dezelfde technologieën komen daarbij overigens in verschillende fasen terug.

De vier hoofdstukken met in totaal honderd leeractiviteiten -die verreweg de meeste ruimte van het boek in beslag nemen- zijn vooral geschikt om door te bladeren en selectief te lezen. Bonk en Zhang beschrijven daarbij didactische toepasssingsmogelijkheden voor tal van technologieën (weblogs, online video, webquests, e-portfolio, en dergelijke).

Tenslotte slot bevat “Empowering online learning” een summier reflectief hoofdstuk , overzichtelijke tabellen, en een uitgebreid overzicht met web links (onder meer over digital storytelling).

“Empowering online learning” is vlot geschreven, praktisch boek. Ik moest denken aan de website digitale didactiek, en aan het boek van Gerard Baars cs over digitale didactiek. De vele voorbeelden illustreren de rijkheid aan mogelijkheden die internettechnologie anno 2008 biedt.

Het is echt een publicatie voor docenten (in opleiding), die geen expert zijn op het gebied van (t)e-learning. De korte theoretische inleidingen per 'fase' zijn praktijkgericht en informatief voor degenen die zich weinig hebben bezig gehouden met digitale didactiek. De concrete 'lessuggesties' zijn wat mij betreft voor iedereen de moeite waard. Nederlandstalige docenten zullen natuurlijk wel Engels moeten lezen.

Al met al is “Empowering online learning” geen spectaculaire aanwinst voor mijn boekenkast, maar wel de moeite van het aanschaffen waard.

Ps: Mijn Asus Eee past zelfs op de smalle tafeltjes van de boemel tussen Nijmegen en Roermond, heb ik gemerkt bij het schrijven van deze recensie!