Volgens hoogleraar Robert-Jan Simons draagt ICT er toe bij dat lerenden nieuwe kennis via ICT makkelijker en beter georganiseerd kunnen ontwikkelen dan in face to face situaties zonder ICT. Het actief creëren van kennis is belangrijk voor daadwerkelijk leren.
Daarnaast kun je dankzij nieuwe technologieën gemakkelijker ontwikkelde producten presenteren aan een breder publiek. Dit werkt motiverend en zorgt er ook voor dat lerenden meer aandacht besteden aan de kwaliteit van hun werk. Bovendien kun je dankzij nieuwe technologie meer afwisselende opdrachten ontwikkelen, wat ook goed is voor de motivatie (en voor leerresultaten).
Binnen competentiegericht leren zullen leerlingen, die een beroepsopleiding volgen, uiteraard vaak producten moeten ontwikkelen die weinig te maken hebben met ICT. Metselaars in opleiding zullen een muur moeten metselen, aankomende activiteitenbegeleiders moeten een vakantieweek voor gehandicapten organiseren en kersverse verkopers moeten in staat zijn veranderingen in een etalage aan te brengen.
Toch zie je binnen competentiegericht leren ook vaak dat leerlingen opdrachten moeten maken, met een document of presentatie als eindresultaat.
Door ook gebruik te maken van andere technologieën breng je dus meer variatie in de opdrachten aan. Bovendien doen deze technologieën een groter beroep op creativiteit, wat ook belangrijke bekwaamheid is. Door gebruik te maken van technologie worden lerenden bovendien vaardiger op het gebied van ICT.
Enkele voorbeelden.
Webquests
Een webquest is een didactische werkvorm waarbij leerlingen onderzoek doen, en daarbij gebruik maken van internet. Centraal staat een betekenisvolle taak, die een beroep doet op denkvaardigheden (analyseren, synthetiseren, beoordelen, problemen oplossen, enzovoorts). Een webquest heeft een redelijk open structuur, en schrijft lerenden niet voor welke stappen zij in welke volgorde moeten zetten. Een webquest bestaat in feite uit de volgende onderdelen:
- Introductie
- Taak
- Proces (hoe de taak aan te pakken; bij lager opgeleide jongeren geeft je meer structuur dan bij hoger opgeleiden)
- Evaluatie (hoe wordt de webquest beoordeeld)
- Afsluiting
- Docenteninformatie
Podcasts
Je kunt lerenden interviews over een onderwerp laten houden, maar ook complete radiouitzendingen laten maken waarbij items en muziek elkaar afwisselen. Met behulp van ICT is het gemakkelijker geworden om opnames te maken, en deze te bewerken en te monteren tot een eindresultaat.
Meer informatie?
Video
Video via internet heeft zich de laatste jaren sterk ontwikkeld. De gebruikersvriendelijkheid ervan is de laatste jaren extreem toegenomen, dankzij de sterk toegenomen bandbreedte, handcamera’s en nieuwe tools om video mee te bewerken. Bovendien beschikken heel veel jongeren over een mobiele telefoon waarmee zij eenvoudige video’s kunnen maken en publiceren.
Er zijn tal van mogelijkheden om lerenden aan de slag te laten gaan met online video:
- Digital storytelling. Leerlingen vertellen over hun eigen ervaringen met betrekking tot een onderwerp. Bijvoorbeeld over integer handelen op de werkvloer (heb je al eens meegemaakt dat een collega stal van de baas?). Digital storytelling blijkt erg leerzaam te zijn. Meer informatie?
- Reflecteren. Bij reflectie gaan lerenden ervaringen, kennis en/of inzichten op een systematische manier (her)structureren. Leerlingen kunnen hardop een reflectiecyclus doorlopen. Zij kunnen de video’s met elkaar en met de begeleider bespreken.
- Videoclip maken over een onderwerp. Daarmee sluit je ook nauw aan op de belevingswereld van de lerenden.
- Interviews houden. Bijvoorbeeld met experts uit het vakgebied. Wat drijft hen? Hoe kijken zij tegen hun beroep aan?
- Instructies opnemen. Opnames maken van een expert die beroepshandelingen uitvoert. Deze instructies kunnen vervolgens hergebruikt worden.
- De werkplek/stageplek filmen, en elkaar informeren over de organisatie waar men stage loopt of werkt. Met name binnen de gezondheidszorg is men hier in verband met privacy huiverig voor. Je kunt de werkplek dan ook ‘nabouwen’, en filmen.
- Opnames maken van de realisatie van een project. Stel automonteurs in opleiding moeten ten behoeve van een autorally een auto opknappen. Je kunt hen dan de opdracht geven om de totstandkoming ervan (maken van taakverdeling, houden van werkoverleg, etc.) te filmen. Daardoor kun je de proceskant van het project tastbaar en bespreekbaar maken.
Weblog bijhouden
Je kunt lerenden vragen een weblog bij te houden, bijvoorbeeld als zij stage lopen in het buitenland of als zij werken aan een groter project. In die weblog blikken leerlingen dan terug op hun ervaringen. Als je wilt dat lerenden ook reflecteren op hun persoonlijke ontwikkeling, dan is het aan te raden te werken met een besloten weblog of een e-portfolio.
Meer informatie?
Mindmap maken
Met een mind map kun je informatie over een bepaald thema overzichtelijk en visueel ordenen. Door onderlinge relaties zichtbaar te maken, zie je ook nieuwe verbanden en kom je tot craetieve oplossingen. Een mindmap kan bijvoorbeeld de uitkomst zijn van een brainstorm. Ook kun je er mee inventariseren wat komt kijken bij een bepaald project (zoals de organisatie van een open dag). Een mindmap kan ook worden gebruikt om de inhoud van een presentatie of werkstuk mee te bepalen. Je kunt een mind map individueel maken, of met een aantal mensen gezamenlijk.
Meer informatie?
Creatieve presentaties maken
In plaats van powerpoint presentaties kun je lerenden ook presentaties laten maken met bijvoorbeeld Prezi. Lerenden worden dan geprikkeld om minder lineair te werken. Ook kunnen zij gemakkelijk multimedia integreren in hun presentatie, en samen met anderen aan presentaties werken. Het publiek kan meteen hyperlinks bezoeken, de informatie tijdens de presentatie inbrengen, en daarmee een rijkere leerervaring ondergaan. Er is geen sprake van dia’s die in een bepaalde volgorde staan, maar meer van een map (“a storyboard approach“) die de presentator in staat stelt flexibel in te gaan op vragen van het publiek. Je hebt de mogelijkheid om snel in te zoomen naar details of juist naar terug te keren naar het overzicht.
Zie ook 7 things you should know about Next-generation Presentation tools.
Social bookmarking
Met behulp van social bookmarking-tools als Delicious kun je leerlingen websites over een bepaald onderwerp laten verzamelen en met elkaar delen. Leerlingen lichten kort toe waar de website over gaat, en ordenen de ‘bookmarks‘ door middel van tags (een soort trefwoorden). Als men met elkaar samenwerkt kunnen leerlingen ook een gezamenlijke tag afspreken. Op deze manier ontwikkelen leerlingen een archief van websites over een bepaald onderwerp. Dat ‘archief’ kunnen zij vervolgens op verschillende manieren doorzoeken.
Creatief teksten analyseren
Met behulp van Wordle kun je checken welke termen het meest in een tekst worden gebruikt. Op die manier ontwikkel je stof voor discussie.
Digitale posters maken
Via Glogster kun je leerlingen vragen over een bepaald onderwerp een digitale poster te maken. Zij kunnen daarbij multimedia integreren.
De eindresultaten kunnen via internet of via een besloten leeromgeving toegankelijk gemaakt worden (afhankelijk van wat je er mee wilt).
In dit overzicht ligt de nadruk op individueel werken. In een volgende bijdrage ga ik vooral in op samenwerkend leren.
Uiteraard geldt bij al deze voorbeelden dat de opdrachten ingebed moeten zijn in het curriculum (er mag geen sprake zijn van vrijblijvendheid). Je moet er ook voor waken dat de vorm de inhoud niet gaat overheersen, en dat lerenden veel leren maar de oorspronkelijke leerdoelen ondergesneeuwd raken. Verder is het van belang dat lerenden bij de realisatie feedback en ondersteuning krijgen. Denk daabij aan een stappenplan, om te voorkomen dat lerenden “ins Blauwe hinein” gaan werken aan een podcast of video.
Tip: bezoek ook eens http://www.23onderwijsdingen.nl
This content is published under the Attribution 3.0 Unported license.
Geef een reactie